Zamek w Windawie
Terenu u ujścia rzeki Windawy znalazły się we władaniu krzyżowców w połowie XIII wieku. W 1263 pojawia się pierwsza wzmianka o funkcjonującej tu osadzie jednak trudno stwierdzić czy już wówczas znajdował się w niej murowany zamek. Możliwe, ze powstał w latach 80-tych XIII wieku bo w 1291roku pojawia się pierwszy komtur Windawy Detlev. Zapewne od samego początku zamek miał być siedzibą komturii i konwentu.
Pierwszym budynkiem była masywna wieża na planie kwadratu o wymiarach 10 x10 m. W połowie XIV wieku dobudowano do niej regularne założenie o wymiarach 32,5 x 33,5 m z wewnętrznym dziedzińcem. Usytuowana w narożniku płd-wsch wieża była lekko wysunięta przed lico muru. Obok niej umieszczono 3 metrowej szerokości bramę. Na początku XV wieku wieżę podwyższono. Wzniesiono wewnętrzne ściany skrzydeł na wysokość trzeciej kondygnacji i zadaszono je. Obiekt uzyskał typową dla Krzyżaków formę zamku konwentualnego. Do pomieszczeń na pierwszym piętrze dojście zapewniał stojący na dziedzińcu drewniany krużganek. Na tej właśnie kondygnacji znajdowały się najważniejsze zamkowe pomieszczenia które godnie z regułą Zakonu Krzyżackiego musiały znaleźć się na zamku.
W skrzydle wschodnim znajdował się kaplica, w skrzydle północnym kapitularz a w skrzydle zachodnim refektarz i dormitorium. Prywatne komnaty komtura mieściły się w wieży głównej. Na parterze mieściły się pomieszczenia gospodarcze takie jak skarbiec, kuchnia, magazyny czy stajnie. Najwyższa kondygnacja była wykorzystywana w celach obronnych mieściła się tam również zbrojownia. Do budowy zamku użyto cegieł jedynie narożniki budynków i wieży wzmocniono wapiennymi czworobocznymi kamiennymi blokami. Grubość zewnętrznych ścian miała 2m grubości natomiast wewnętrznych od strony dziedzińca 1,5m.
Po sekularyzacji Zakonu Krzyżackiego w 1559 Windawa znalazła się w Księstwie Kurlandii i Semigalii. W czasach księstwa na zamku stacjonował garnizon wojskowy. Podczas wojny polsko-szwedzkiej w latach 1659-60 zamek został spalony i poważnie uszkodzony. Odbudowany ze zniszczeń wojennych utracił swoje militarne znaczenie. Użytkowana była jedynie cześć zamkowych pomieszczeń. Na początku XVIII wieku w zamkowej kaplicy funkcjonował kościół luterański.
W 1795 Windawa znalazła się w granicach Cesarstwa Rosyjskiego. W 1798 przebudowano w stylu barokowym wieżę główną. Na zamku stacjonował pułk strzelców armii rosyjskiej. Cześć pomieszczeń zaadaptowano na szpital w kaplicy urządzono cerkiew. W 1827 najwyższa kondygnacja została zamieniona w wiezienie. W 1870 roku przeprowadzono znaczącą przebudowę zamku. Wieżę pozbawiono barokowego hełmu i zamieniono w portową latarnię. Drewniane krużganki zastąpiono murowanymi a wiele pomieszczeń podzielono na mniejsze. Niestety w trakcie tych prac zniszczono wiele cennych średniowiecznych detali.
Po zajęciu Windawy w 1915 roku przez Niemców w zamku funkcjonował obóz dla więźniów wojennych. Po zakończeniu I wojny światowej urządzono w nim więzienie które działało do 1959 roku. Później stacjonowały w nim oddziały straży granicznej Związku Radzieckiego. Powodowało to szybką dewastację obiektu. Po opuszczeniu zamku przez wojsko w 1985 roku podjęto decyzje o przekształceniu go w muzeum. Planowano odbudować go przywracając mu średniowieczny wygląd. Zmiany polityczne i odzyskanie prze Łotwę niepodległości wstrzymały te prace. W 1995 opracowano nowy projekt odbudowy mający przywrócić zamkowi wygląd z początku XIX wieku.
Od 2002 w zamkowych murach funkcjonuje nowoczesne muzeum. Usunięto radzieckie przybudówki, wyburzono ścianki działowe oraz cześć tynków a dziedziniec przykryto szklanym dachem. Chociaż obecnie budowla nie przypomina swym wyglądem krzyżackiej średniowiecznej warowni jest najlepiej zachowanym konwentualnym zamkiem w Kurlandii. Ciekawie urządzona ekspozycja zachęca do zwiedzania. Na szczególną uwagę zasługują odkryte w czasie prac freski pochodzące z XV wieku oraz gotycki portal. Warta uwagi jest zamkowa kaplica i odtworzona komnata komtura.
