Zamek Wielisławka

Na szczycie stromego wzniesienia zwanego Wielisławka położonego nad rzeką Kaczawą już na przełomie  XII i XIII wieku funkcjonował gród. Pod koniec XIII lub na początku XIV wieku w zachodniej części wzniesienia powstał niewielkich rozmiarów kamienny zamek. Niestety nie pojawia się on w źródłach pisanym. Brak jest informacji kto był fundatorem warowni i w jakim celu ją zbudowano. Przypuszcza się, że być może strzegła szlaku handlowego z Jeleniej Góry do Złotoryi i Legnicy lub znajdujących się w okolicy terenów górniczych.

Zamek powstał na planie czworoboku o wymiarach 31×23,5m. W ściętym narożniku płd.-zach. usytuowano niewielką basztę o wymiarach 7x5m. Strzegła ona znajdującej się w tej części zamku bramy. Zabudowa zamkowa powstała wzdłuż północnej i wschodniej kurtyny. Ponieważ zamek nie posiadał studni w południowej części dziedzińca wykuto w skale cysternę na wodę. Miała wymiary 3x4m i ponad 5m głębokości. Zamkowe mury zbudowano z łamanego kamienia łączonego wapienną zaprawą.  Zachowane fragmenty murów mają 2,5 m grubości.

Od północy zamek chronił stromy stok wzgórza z pozostałych stron otaczała go częściowo wykuta w skale fosa i ziemny wał.

Bez dokładnych badań trudno obecnie ustalić jak długo funkcjonował zamek. Jak w przypadku wielu innych obiektów z tego terenu istnieją przekazy, że po wojnach husyckich stał się siedzibą raubritterów i w połowie XV wieku został zburzony.

W połowie XIX wieku Wielisławka i znajdująca się u jej podnóża formacja geologiczna zwana „Organami Wielisławskimi” stały się atrakcją turystyczną. Na szczycie wzniesienia zbudowano gospodę. W późniejszym czasie pozostałości zamkowej baszty przekształcono w schronisko młodzieżowe. Po II wojnie światowej gospodę i schronisko rozebrano. Obecnie na szczycie wzgórza w jego wschodniej i północnej części można zobaczyć fragmenty kamiennych murów, których wysokość dochodzi do 2,5 m. W południowej części zachowały się pozostałości baszty i cysterna na wodę. Dobrze widoczna jest otaczająca zamek fosa i ziemny wał.