Zamek w Tykocinie
Już we wczesnym średniowieczu około 3km na południe od dzisiejszego Tykocina znajdował się obronny gród. Wzniesiony został przez Mazowszan w celu ochrony tych ziem przed najazdami Bałtów. Prócz funkcji typowo obronnych pełnił również rolę lokalnego centrum handlowego. Gród funkcjonował do przełomu XIII-XIV wieku.
Osada Tykocin powstała przy przeprawie na rzece Narew na szlaku handlowy prowadzącym z Rusi w kierunku Poznania i Krakowa. Pierwszym zasadźcą był Piotr z Gumowa, który w 1424 roku otrzymał z rąk księcia Janusza Mazowieckiego przywilej na wójtostwo tykocińskie. Prawa miejskie Tykocin otrzymał z rąk księcia Janusza I w roku 1425. Po zajęciu tych terenów przez Litwę miasto i okoliczne tereny stały się w roku 1433 własnością możnego litewskiego rodu Gasztołdów.
Na jednej z rzecznych wysp Jan Gasztołd wzniósł drewniany zamek otoczony ziemnym wałem z podwójną dębową palisadą. Warownia stanowiła siedzibę rodu do roku 1519. Wtedy to tykociński zamek został najechany i doszczętnie spalony na polecenie wojewody wileńskiego Mikołaja Radziwiłła z którym Gasztołdowie walczyli o wpływy na Litwie. Konflikt między rodami zakończył się w roku 1528 ślubem Stanisława Gasztołda i Barbary Radziwiłłówny. Po bezpotomnej śmierci Stanisława w roku 1542 dobra tykocińskie przeszły we władanie króla polskiego Zygmunta Starego. Władca przekazał majątek swemu synowi Zygmuntowi Augustowi. W ten sposób przyszły król poznał wdowę Barbarę Radziwiłłównę którą poślubił mimo sprzeciwów królowej matki i senatu.
W połowie XVI wieku budowniczy królewski Hiob Pretfus z pochodzenia Holender w miejscu spalanej warowni Gasztołdów rozpoczął budowę murowanej renesansowej rezydencji. Zamek w Tykocinie powstał na planie zbliżonym do rombu z czterema cylindrycznymi wieżami w narożach. Zbudowany został z cegły na wysokiej kamiennej podmurówce. Główny, piętrowy dom mieszkalny wzniesiono wzdłuż kurtyny wschodniej. Drugi znajdował się przy kurtynie południowej. Do murów północnego i zachodniego dostawiono budynki gospodarcze. W odległości około 15 metrów od zamku postawiono dodatkowy mur z czterema bastejami przystosowanymi do użycia broni palnej. Położony w centrum Rzeczpospolitej Tykocin stał się jednym z królewskich arsenałów. Zygmunt August do końca swego życia interesował się postępami prowadzonych tu prac budowlanych. Po śmierci króla w roku 1572 w pobliskim Knyszynie jego ciało spoczęło w tykocińskim zamku. Dopiero ponad rok później 10 września 1573 królewski kondukt wyruszył z Tykocina do Krakowa na Wawel.
Na początku XVII wieku starosta tykociński Krzysztof Wiesiołowski przystąpił do przebudowy zamku. Umocnienia bastejowe zastąpiono nowszymi fortyfikacjami bastionowymi. Zburzono mur i basteje a w ich miejsce usypano cztery ziemne bastiony połączone długimi ziemnymi kurtynami. Otaczająca zamek fortyfikacje obejmowały obszar o powierzchni prawie 6 hektarów. Długość jednego boku fortecy wynosiła 250 m. W czasie „potopu” w roku 1655 zamek w Tykocinie zajęty został przez sprzyjających Szwedom Bogusława i Janusza Radziwiłłów. Pierwsze dwie próby odbicia warowni przez wojska polskie nie powiodły się. Dopiero trzecia próba w styczniu 1657 zakończyła się sukcesem. Odziały dowodzone przez hetmana Pawła Sapiehę wykorzystując mróz który ściął lodem otaczające zamek mokradła po trwającym kilka godzin szturmie opanowały twierdzę. W czasie walk część zamkowych budynków została zniszczona.
Po zakończeniu wojny ze Szwedami król Jan Kazimierz nadał dobra tykocińskie w roku 1661 hetmanowi Stefanowi Czarnieckiemu w uznanie jego zasług. Po jego śmierci Tykocin jako posag córki Aleksandry Katarzyny Czarnieckiej stał się własnością marszałka nadwornego koronnego Jana Klemensa Branickiego.W roku 1734 zamek został zniszczony przez pożar. Ponieważ główną rezydencją Branickich był wówczas Białystok niezamieszkała tykocińska warownia zaczęła popadać w ruinę. W roku 1750 Jan Klemens Branicki hetman wielki koronny zezwolił tykocińskim mieszczanom na rozbiórkę zamku i wykorzystanie pozyskanego w ten sposób materiału budowlanego.
Podczas I wojny światowej pozostałości murów posłużyły niemieckim żołnierzom do budowy drogi do Knyszyna, natomiast ziemię z dwóch bastionów wykorzystano do usypania grobli. Po przeprowadzonej w latach 20-tych XX wieku regulacji rzeki Narwi pozostałości twierdzy znalazły się na jej prawym brzegu. W latach 1961-63 przeprowadzono pierwsze prace archeologiczne. Po ich zakończeniu zabezpieczono obiekt jako tzw. „trwałą ruinę”. Kolejne prace archeologiczne miały miejsce w latach 1999-2005. W roku 2002 prywatny inwestor przystąpił do częściowej odbudowy zamku z przeznaczeniem go na centrum hotelowo-turystyczne. Dotychczas odbudowane zostało skrzydło południowe z obiema wieżami oraz fragment skrzydła zachodniego. Zrekonstruowana część obiektu jest udostępniona do zwiedzania.