Zamek w Starej Kamienicy
Według kronikarzy w 1242 roku książę Bolesław Rogatka podarował rycerzowi Siboto Scofowi protoplaście znanego śląskiego rodu Schaffgotschów siedem łanów ziemi i zamek w Starej Kamienicy. Obecnie wiemy, że mówiący o tym dokument to falsyfikat z przełomu XVI i XVII wieku. Jego celem było podniesienie prestiżu rodziny i przesunięcie genezy rodowej siedziby o kilka wieków. Rodzina Schaff dopiero w drugiej połowie XIV wieku weszła w posiadanie Starej Kamienicy. W 1370 roku jako jej właściciel wzmiankowany jest Gotsche Schoff. Pod koniec XV wieku w wyniku podziałów spadkowych wyodrębnił się majątek kamienicki, który wraz z zamkiem Chojnik staje się własnością Ernesta Schoffa. Badania potwierdziły istnienie XV wiecznej rezydencji, po której zachowały się skromne relikty. Niestety niewiele wiadomo o pierwotnym wyglądzie obiektu. Było to zapewne regularne założenie otoczone fosą.
Po bezpotomnej śmierci Ernesta w 1525 roku Stara Kamienica trafia w ręce jego dalszych krewnych. W połowie XVI wieku Caspar II Schoff w miejsce średniowiecznego zamku zbudował nowy w stylu renesansowym. Świadczyła o tym inskrypcja z datą 1562 znajdująca się nad wejściem. Zbudowany został na kopcu wyniesionym 3m ponad poziom otaczającej go fosy. Miał plan prostokąta o wymiarach 50 x30 m. Posiadał trzy podpiwniczone trzykondygnacyjne skrzydła i mur kurtynowy od północy. Po zewnętrznej stronie zachodniego skrzydła usytuowano kwadratową pięciokondygnacyjną wieżę. Wjazd prowadził od wschodu przez zwodzony most i gospodarcze podzamcze. Najbardziej reprezentacyjne było skrzydło południowe z krużgankiem od strony dziedzińca. Komunikację w skrzydłach bocznych zapewniały cylindryczne klatki schodowe umieszczone w ich północnych krańcach.
20 sierpnia 1616 roku zamek doszczętnie spłonął. Ocalały jedynie stajnie i stodoły. Ówczesny właściciel Starej Kamienicy Hans Ulrich von Schaffgotsch przystąpił do jego odbudowy, którą ukończono w 1630 roku. W wyniku prac obiekt rozbudowano zwiększając ilość pomieszczeń. Zmodernizowano także otaczający go folwark. W 1634 roku Hans Ulrich został oskarżony o zdradę stanu i udział w spisku antycesarskim. Po aresztowaniu skazano go na karę śmierci którą wykonano 23 lipca 1635 a jego majątek skonfiskowano. Zamek w Starej Kamienicy w 1641 roku sprzedano węgierskiemu generałowi hrabiemu von Palffy. Kolejnym właścicielem w 1679 roku został hrabia von Żerotin. W 1756 roku majątek znalazł się w rękach jeleniogórskiego kupca Georga Fredricha Smitha. Niestety dwa lata później zamek po raz kolejny został zniszczony przez pożar i nie został już odbudowany. Zamkowe ruiny często zmieniały właścicieli. Zarządcy majątku rezydowali w zabudowaniach folwarcznych w tzw. Domu Kawalerskim. Niszczejący zamek stał się miejscem pozyskiwania kamienia, co doprowadziło w XIX wieku do jego rozbiórki. W latach 30-tych XX wieku wyburzono renesansowe zabudowania folwarczne.
Do naszych czasów zachowały się ruiny wieży, zasypane sklepione piwnice i jednoprzęsłowy kamienny most nad fosą. W 2017 rozpoczęto pracę mające na celu zabezpieczenie zamkowych ruin. Odbudowano wieżę i most, odgruzowano piwnice i oczyszczono fosę. Zamek w Starej Kamienicy zachowany jako tzw. „trwała ruina” udostępniony jest do zwiedzania. Stanowi ciekawy przykład siedziby jednego z najznamienitszych rycerskich rodów na Śląsku.
