Polska, Ślęza

Ślęza

Zamek Topacz w Ślęzy

 

Pierwsze informacje o wsi Ławy wzmiankowanej jako Lau pochodzą z roku 1155. Miejscowość w średniowieczu była własnością bogatych mieszczan wrocławskich. Początkowo bardzo często przechodziła z rąk do rąk i dopiero pod koniec XIV wieku na dłużej stała się własnością rodziny tytułującej się von der Lohe. Zapewne w tym okresie została wzniesiona we wsi murowana wieża obronno-mieszkalna. Dwupiętrowa podpiwniczona budowla powstała na planie prostokąta o wymiarach 12,3×9,5 m. Wzniesiona została z cegły zdobionej zendrówką na kamiennym fundamencie. O jej walorach obronnych świadczyły grube na 1,7m mury oraz nawodniona fosa, którą była otoczona. Niestety późniejsze liczne przebudowy uniemożliwiają dokładne odtworzenie jej pierwotnego wyglądu. Na początku XVI wieku więżę podwyższono o jedną kondygnację, być może zwieńczoną attyką. Pierwsze piętro posiadało reprezentacyjną komnatę z kominkiem, a na wyższych piętrach były sypialnie. Na drugim piętrze znajdował się wykusz latrynowy. Na szczycie wieży był taras, z którego można było obserwować okolicę.

W latach 1586-1600 posiadłość należała do Heinricha von Vogta. Jego następca o imieniu Gotthard około roku 1618 dobudował do wieży renesansowy budynek. Postawiony na planie prostokąta posiadał dwie kondygnacje. Nakryty był dwuspadowym dachem i ozdobiony renesansowymi szczytami. Od zachodu dobudowano także niewielką wieżyczkę mieszczącą klatkę schodową. Od roku 1638 do 1659 majątek był własnością rodziny von Waldau, a od roku 1699 do 1741 był w posiadaniu Hansa Christiana  von Roth. Jego córka Charlotte Eleonora wniosła wieś w posagu rodzinie von Königsdorf.

W XIX wieku miała miejsce kolejna rozbudowa obiektu. Od strony płn-zach dostawiono budynek, w którym na parterze znajdowała się kuchnia, a na piętrze pomieszczenia dla służby. O jedną kondygnację podwyższono też wówczas wieżę. W dniu 5 kwietnia 1870 za kwotę 300 tys. Talarów, Felix Ferdinand Sylvius hrabia von Königsdorf, sprzedał całą posiadłość. Właścicielami majątku zostali założyciele spółki cukrowniczej Rath Schöller & Skene. W posiadaniu spółki majątek znajdował się aż do II wojny światowej..

Po wojnie przez pewien czas w części pomieszczeń funkcjonował zakład wychowawczy. Następnie obiekt został przejęty przez PGR. Postanowiono urządzić tu ośrodek szkoleniowy, a budynki zaadaptować na hotel. Bezmyślnie prowadzone prace doprowadziły do zniszczenia wielu zabytkowych detali. Jakby tego było mało w roku 1977 wyburzono barokową dobudówkę. Remontu nie ukończono i niszczejący obiekt dopiero w roku 1995 został sprzedany prywatnemu właścicielowi. Obecnie wieża obronna jak i pozostałe budynki są remontowane. Wszystko wskazuje, że obiekt zostanie uratowany przed dewastacją i już niedługo odzyska dawną świetność.

Wieża w Ślęzy-Lasowo jest typowym przykładem budowli mieszkalnej o walorach obronnych, jakich wiele w średniowieczu wznieśli bogaci mieszczanie w okolicach Wrocławia. Z pierwotnej formy najlepiej zachowana jest piwnica wieży. Jeszcze dzisiaj widoczne są dwa średniowieczne okna i wnęki.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku