Łotwa, Ryga

Ryga Biały Zamek

Biały Zamek w Rydze

 

Pod koniec XII wieku ma miejsce próba chrystianizacji Inflant mająca charakter pokojowych misji. Jednak z powodu braku sukcesów w nawracaniu na chrześcijaństwo pogańskich Bałtów w 1198 roku z Lubeki wyruszyła zbrojna krucjata. Prałat katedry bremeńskiej Albert z Appeldern mianowany biskupem misyjnym przekształcił ją w coroczną wyprawę, dzięki której corocznie z terenów Niemiec napływały kolejne rzesze krzyżowców. W 1201 roku biskup Albert przy ujściu rzeki Rygi do Dźwiny zakłada miasto Rygę. Rok później ustanawia odrębny zakon rycerski pod nazwą Fratres Militiae Christi znany jako zakon kawalerów mieczowych.

W 1204 roku zostaje ukończona budowa pierwszej siedziby Zakonu w mieście. Wzniesiony obok siedziby biskupa zamek zbudowano z białego wapienia co spowodowało, że potocznie nazywano go Białym Zamkiem. Wzniesiony został na planie prostokąta o wymiarach 95x63m. Późniejsze zniszczenia uniemożliwiają odtworzenie jego wyglądu. Zapewne otoczony był murem obronnym, który w części północnej był murem miejskim, do którego dostawiono trzy lub cztery budynki. Pochodzące z późniejszego okresu zapiski wspominają, że posiadał dwie wieże. Główny budynek o wymiarach 14x17m mieścił rezydencję mistrza zakonu, komnaty dla rycerzy oraz dużą aulę. W płd.-zach. narożniku mieściła się kaplica św. Jerzego wspomniana po raz pierwszy w 1208 roku. Była to niewielka budowla o wymiarach 7,5×7,5m z absydą od wschodu.

Po klęsce Kawalerów Mieczowych w bitwie pod Szawlami w 1236 roku ich terytorium jako prowincję inflancką przejął Zakon Krzyżacki. Pierwszy mistrz krajowy Inflant Hermann von Balk jako główną siedzibę wybrał zamek w Wenden. W 1297 roku doszło w Rydze do konfliktu między mieszczanami a Zakonem. Powodem było wybudowanie przez mieszczan mostu na rzece Rydze w pobliżu krzyżackiego zamku. Komtur zamkowy nakazał rozbiórkę mostu. Ten błahy powód doprowadził do walk, w wyniku których oddziały mieszczan zdobyły siedzibę Krzyżaków. Zginął dowodzący obroną a pojmani krzyżacy zostali powieszeni. Mieszczanie zburzyli zamek oszczędzając jedynie kaplicę. Została ona przebudowana w kościół na potrzeby pobliskiego klasztoru franciszkanów. Po stronie zachodniej powstała nawa podzielona dwoma czworobocznymi filarami a dawną kaplicę przekształcono w prezbiterium.  Po rozbudowie obiekt miał 22,5 m długości i 13m szerokości.

Po 1330 roku na terenie dawnego zamku powstał średniowieczny szpital. Kościół św. Jerzego przemianowano na św. Ducha. Po zwycięstwie w Rydze, reformacji w 1525 kościół został zdesakralizowany i zaadaptowany na magazyn. Po pożarze w 1689 roku budynek przebudowano i podzielono na cztery oddzielne spichlerze. Zamurowano okna wybito nowe otwory a na poddaszu zamontowano wyciągi do transportu towarów.

W latach 1983-85 miały miejsce pierwsze prace, dzięki której przywrócono budowli romański styl. Mimo kilkukrotnych przebudów kościoła zachowały się grube na 2,5 m dolomitowe mury oraz pozostałości krzyżowych sklepień. Obecnie są to jedyne pozostałości pierwszego zamku Kawalerów Mieczowych w Rydze.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku