Zamek Szumsko w Rembowie

Pomiędzy drogą Łagów-Raków a wsią Rembów na szczycie stromego wzniesienia zachowały się relikty mało znanego zamku. Pierwsza wzmianka o nim i wsi zwanej wówczas Podgrodzie pochodzi z końca XV wieku i znajduje się w „Liber beneficiorum” autorstwa Jana Długosza. Za fundatorów zamku uważa się Jakuba lub Krzesława z Szumska z rodu Odrowążów. Zapewne dlatego warownia nazywana była Szumsko lub Sumsko.  Zamek został wzniesiony na początku XIV wieku i jako obiekt prywatny świadczył o znaczeniu rodu Odrowążów.

Przystępując do budowy oddzielono cypel wysoczyzny lessowej kilkumetrowym rowem dzięki czemu powstało wzniesienie o stromych zboczach otoczone potokiem. Zamek miał plan nieregularnego owalu dostosowanego do konfiguracji terenu. Podzielony był na dwie części zachodnią o charakterze gospodarczym oraz położoną znacznie wyżej wschodnią mieszkalną. Zamek wzniesiono z miejscowego piaskowca którego spore ilości uzyskano podczas prac ziemnych. W wyniku prac archeologicznych w obrębie murów zidentyfikowano ślady czterech domów. Budowa zamku przebiegała w dwóch etapach. W pierwszym wzniesiono mury obwodowe oraz położoną centralnie kwadratową wieżę obronno-mieszkalną. W następnym powstał trzyizbowy budynek przy murze północnym oraz kolejna wieża być może stołp w części wschodniej. Wjazd do zamku prowadził od południa i obok bramy na wschód od niej wzniesiono czwarty budynek. Jako element obrony aktywnej powstała tzw. kurza stopka. Był to wysunięty poza mury wykusz wsparty na dwóch przyporach mieszczący niewielką izdebkę.

Po roku 1357 zamek przeszedł na własność rodziny Kurozwęckich. Według historyków przed rokiem 1435 został opuszczony i niezamieszkały popadł w ruinę. Do upadku obiektu przyczyniły się też zapewne błędy popełnione przy jego budowie. Wzniesiony na terenie pokrytym lessem doprowadził do zjawiska zwanego suffozją. Polega to na zsuwaniu się gruntu po stromych zboczach. Zamkowe mury niezwiązane ze skalnym podłożem zaczęły wychylać się od pionu i przesuwać względem siebie. Brak wyrobów żelaznych w wykopach archeologicznych sugeruje że warownię opuszczono celowo zabierając wszystko co posiadało jakakolwiek wartość.

Opuszczony zamek stał się dla okolicznej ludności miejscem pozyskiwania materiału budowlanego. Kamienne mury zostały rozebrane prawie do poziomu fundamentów. Dodatkowo teren został dość dokładnie przekopany przez poszukiwaczy skarbów. Obecnie po dawnej warowni zobaczyć można jedynie nikłe relikty murów oraz ślady piwnic.