Zamek w Prudniku

Ślady osadnictwa na terenie dzisiejszego miasta Prudnik sięgają epoki paleolitu. Odkrycia archeologiczne potwierdziły także kontakty handlowe tutejszej ludności z Rzymem. Początki miasta nazywanego początkowo Prądnik, od nurtu wody, związane są z postacią Woka z Rosenberga czeskiego marszałka króla Przemysława Ottokara II. W latach 1255-1259 założył on w tej okolicy kilka wsi, a w obronnym zakolu rzeki Prudnik gotycki zamek, kontrolujący ruch na szlaku handlowym z Wrocławia przez Nysę do Opawy. Jego syn, Henryk około roku 1279 lokował miasto na prawie niemieckim. Wówczas powstał szachownicowy układ ulic z ratuszem i tzw. blokiem śródrynkowym, otoczony owalnym układem murów obronnych.

Zamek w Prudniku powstał przed rokiem 1262. Niestety niewiele wiadomo o jego początkach. Budowla była siedzibą kasztelana zawiadującego okręgiem prudnickim i jedną z twierdz broniących północnej granicy Moraw. Zbudowana została na rzecznej skarpie na planie rombu. Otoczona była nawodnioną fosą. Głównym elementem zamku była usytuowana w płd-wsch narożu cylindryczna wieża. Był to typowy kamienny stołp, czyli wieża ostatecznej obrony. Posiadała grube mury z łamanego kamienia i wejście umieszczone na wysokości 12,5m. Dolna kondygnacja była wykorzystywana jako więzienie, natomiast wyższe służyły jako magazyny żywności i uzbrojenia. W razie zdobycia zamku obrońcy mogli dzięki zapasom oczekiwać w wieży na nadejście odsieczy. Najwyższa kondygnacja służyła celom obronnym i obserwacyjnym.

Do roku 1337 miasto znajdowało w granicach Korony Czeskiej. Potem panem Ziemi Prudnickiej był Bolko Niemodliński, a następnie do roku 1532 tj. do śmieci Jana Dobrego, Prudnik był w posiadaniu Piastów Opolskich. Sam zamek początkowo książęcy stał się własnością rodów rycerskich. Po wygaśnięciu tej dynastii rządy na tym terenie objęli Habsburgowie. W roku 1597 Rada Miejska Prudnika kupiła za sumę 60 tys. talarów od cesarza Rudolfa II Habsburga zamek, wraz z należącymi do niego ośmioma wsiami przywilejami i poddanymi. Pochodzące z tego okresu wzmianki mówią o drugiej zamkowej wieży oraz podzamczu.

Po zajęciu Śląska przez królestwo Prus w XVIII wieku, jedno z zamkowych skrzydeł zostało powiększone i zaadaptowane na ewangelicki kościół. W roku 1806 zamek w Prudniku doszczętnie spłonął i został rozebrany. Na jego miejscu postawione zostały czteroskrzydłowe koszary ze stajniami. W okresie międzywojennym zostały one rozebrane. Teren został przekazany zakonowi bonifratrów, którzy zbudowali tu szpital.

Do naszych czasów z dawnego zamku zachowała się jedynie cylindryczna wieża zwana także Wieżą Woka. W roku 2009 została wyremontowana i podwyższona. Zrekonstruowano istniejącą w średniowieczu hurdycję oraz kryty gontem dach. Obecnie wieża liczy 41 m wysokości. Rozpoczęte ostatnio badania ukrytych pod ziemią reliktów zamku, pozwolą być może poznać jego początki i odpowiedzieć na pytanie, czy na jego miejscu była wcześniej inna budowla obronna.