Rumunia, Prejmer

Prejmer

Kościół obronny w Prejmer

 

(niem. Tartlau, węg. Prázsmár)

 

Budowę kościoła w Prejmer zapoczątkowali Krzyżacy w 1218 roku. Zaledwie po siedmiu latach król Węgier Andrzej II wygnał Krzyżaków z Burzenlandu. W 1240 roku nadał te ziemie zakonowi cystersów z Cirty, który kontynuował  budowę kościoła. Ukończona przez nich świątynia miała plan krzyża z ramionami o wielobocznych zamknięciach z wysoką wieżą nad skrzyżowaniem naw przechodzącą górą w wielobok. W latach 1512-1515 kościół przebudowano. Przedłużono zachodnią nawę i nakryto ją bogatym sklepieniem sieciowym.

Prejmer była jedną z najdalej wysuniętych na wschód osad Sasów w Siedmiogrodzie i już w roku 1278 została splądrowana przez Tatarów. Stałe zagrożenie łupieżczymi najazdami spowodowało, że mieszkańcy wsi uzyskali od cystersów zgodę na ufortyfikowanie kościoła. W ciągu następnych stuleci powstała prawdziwa twierdza. Mur otaczający kościół w kształcie pierścienia o obwodzie 180m miał 3-5 m grubości i prawie 12 m wysokości. Dodatkowym wzmocnieniem były wysunięte przed lico muru cztery wieże. Po wewnętrznej stronie murów znajdowało się na czterech kondygnacjach ponad 270 pomieszczeń dla rodzin i ich dobytku, połączonych drewnianymi galeryjkami i schodami. Umożliwiało to schronie w chwili zagrożenia i pobyt przez  kilka miesięcy ewentualnego oblężenia 1600 mieszkańców. Na najwyższej kondygnacji  w grubości muru znajdował się ganek obronny. Szeroki na 2m korytarz posiadał liczne otwory strzelnicze oraz machikuły umożliwiające atakowanie ewentualnych napastników. Wjazd prowadził przez zwodzony most i bramę posiadającą 30 metrowy sklepiony korytarz chroniony opuszczaną dębową broną okutą żelazem. Dodatkową ochronę zapewniała otaczająca kościół szeroka nawodniona fosa.

W XVI wieku wzniesiony został drugi obwód murów. Wjazd wzmocniło przedbramie i barbakan zwieńczony renesansową attyką.  Powstały dwa dodatkowe dziedzińce gdzie umiejscowiono szkołę gminną, piekarnię oraz młyn napędzany wodą z fosy. Silnie ufortyfikowany kościół w Prejmer wielokrotnie zapewniał schronienie okolicznym mieszkańcom. Podobno był oblegany aż 50 razy i tylko raz został zdobyty przez księcia Siedmiogrodu Gabriela Batorego w 1611 roku..

W XIX wieku otaczającą kościół fosę zasypano a zwodzony most zastąpiono kolumnowym przejściem. W latach 1962-70 przeprowadzono prace renowacyjne Obecnie świątynia stanowi jeden z najlepiej zachowanych ufortyfikowanych kościołów Transylwanii. W 1999 roku Kościół w Prejmer wraz sześcioma podobnymi obiektami zbudowanymi w średniowieczu przez siedmiogrodzkich Sasów został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Kościół można zwiedzić i stanowi dużą atrakcję turystyczną. Przekształcony w świątynię protestancką zachował cenny gotycki tryptyk ze scenami pasyjnymi z około 1450 roku  i wczesnorenesansowe stalle. Wrażenie na zwiedzających robi ciąg refugialnych cel, z których każda posiada własne wejście połączonych drewnianymi galeriami i schodami. Część pomieszczeń udostępniono co daje wyobrażenie o funkcjonowaniu twierdzy w czasie oblężenia. W jednej z izb urządzono szkołę, której funkcjonowanie potwierdzono już w roku 1460. Świadczy to o tym, iż nawet oblężenie nie było wymówką od nauki. Dostępny jest obiegający mury ganek obronny oraz zachowane baszty pokazujące jak wyglądała obrona twierdzy. W pomieszczeniach barbakanu umieszczono niewielkie muzeum poświęcone kulturze Sasów.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku