Polska, Piotrowice Świdnickie

Piotrowice Świdnickie

Zamek w Piotrowicach Świdnickich

 

Pierwsza wzmianka o wsi „Petri Villa”, czyli domu Piotra pochodzi z roku 1198. Była ona wtedy zapewne w posiadaniu rodu Świnków. W XIV wieku osada staje się własnością rycerską.  W 1393 roku jako właściciela dóbr wymienia się rycerza Cunrada von Czirnen – von der Wezen. Potem jest w posiadaniu rodów von Liebenthal, von Logau , a od roku   1469 należy do rycerza  Dipranda von Reibnitz.

W roku 1568 właścicielem Piotrowic Świdnickich zostaje Jacob von Zedlitz. Około roku 1585 wznosi we wsi okazały dwór zwany zamkiem. Była to budowla w stylu renesansowym, zbudowana na rzucie kwadratu o wymiarach 27x29m. Posiadała dwa pietra i poddasze, a w narożnikach cylindryczne wieże z wysmukłymi stożkowymi dachami. Dwór wzniesiono z łamanego kamienia, a dachy pokryto łupkowymi dachówkami. Otoczony był nawodnioną fosą i umocnieniami ziemnymi. Wjazd prowadził od południa przez przerzucony nad fosą pięcioprzęsłowy most i bramę z ozdobnym portalem. Elewacje zdobiły dekoracje sgraffitowe. W roku 1600 baronowie von Zedlitz zjednoczyli kilka posiadłości rycerskich, w tym Piotrowice w jedną ordynację z siedzibą w Łażanach. Miało to na celu zapobiec podziałowi majątku w przyszłości i prawo dziedziczenia go w całości przez najstarszego męskiego potomka.

W czasie wojny 30-letniej ( 1618-1648 ) zamek w Piotrowicach Świdnickich został  splądrowany i zniszczony. W roku 1650 podupadły majątek staje się własnością Otto Siegmunda von Nostitz. Około roku 1698 przeprowadza on remont dworu, dokonując niewielkich przebudów. W roku 1716 Piotrowice przejął jego syn Carl Gottlieb von Nostitz. Po jego śmierci wdowa  baronowa Beate Abigail z domu von Siegroth – Schlawkau chcąc ratować zadłużony majątek, ponownie wychodzi za mąż za generała armii pruskiej Wilhelma Dietricha  von Buddenbrock. Po bezpotomnej śmierci baronowej Beate Abigail majątek trafia w ręce dalekiego krewnego jej drugiego męża hrabiego von Burghauss. Nowy właściciel w  roku 1799 przeprowadza kolejny remont dworu.

We wrześniu 1836 Niklas Herman Friedrich hr. von Burghauss ponownie ustanawia majorat Łażańsk, w skład którego wchodzi wieś Piotrowice. Połowa XIX wieku to okres świetności dla majątku na co ma wpływ dynamiczny rozwój przemysłu, jednak mimo to dwór w tym okresie zaczyna podupadać. Hrabia von Burghauss znany ze swej dobroczynności wznosi wiele obiektów dla ubogich, w tym położony obok zamku szpital. Po bezpotomnej śmierci hrabiego, majorat przechodzi w ręce jego siostrzeńca Karla Ludwiga Friedricha Fabiana hr. von Pfeil und Klein – Ellguth. Przeprowadza on w roku 1894 ostatni remont dworu w Piotrowicach Świdnickich. Przebudowie ulega ostatnie piętro, a narożne wieże zostają zwieńczone nowymi dachami.

Po zakończeniu II wojny światowej zamek stanowił początkowo własność Jaroszowskich Zakładów Materiałów Ogniotrwałych, a od roku 1961 PGR – Zakład Łażany. W pierwszych latach powojennych niektóre pomieszczenia zamku zamieszkiwali pracownicy sezonowi. Brak zainteresowania zabytkowym obiektem i pomysłu na jego wykorzystanie, doprowadził do jego dewastacji. W latach 60-tych i 70-tych XX wieku przeprowadzono prace konserwatorskie. Odgruzowano pomieszczenia zabezpieczono sklepienia, uzupełniono ubytki w koronie murów. Wykonano nowy dach i szczyty oraz zamurowano otwory okienne. Niestety pozbawiony opiekuna i niezabezpieczony dwór, okazał się łatwym celem dla złodziei. Obiekt praktycznie w całości został ograbiony z ozdobnej kamieniarki, w tym wielu renesansowych detali. Już tylko na fotografiach można zobaczyć zdobiący wejście portal z końca XIV wieku ,wykonany z piaskowca oraz umieszczone nad nim dwa rzędy szesnastu herbów, zwieńczone cesarskim orłem z gryfami. Obecnie dwór w Piotrowicach Świdnickich jest własnością prywatną, a nowy właściciel rozpoczął jego remont, który być może uratuje obiekt przed całkowitym zniszczeniem.

Zamek w Piotrowicach Świdnickich należy do ciekawszych przykładów architektury renesansowej. Ciekawostką jest olbrzymi siodłowy dach ustawiony prostopadle do elewacji frontowej. Wnętrze zamku dzieli się na trzy trakty. Środkowy trakt przebiegający przez całą długość miał na parterze postać sklepionej sieni. Prowadziły z niej wejścia do komnat mieszkalnych w części wschodniej oraz kuchni i jadalni w części zachodniej. Piętro powtarza układ parteru. Przebiegający środkiem reprezentacyjny hol posiadał klasztorne sklepienie na gurtach. Wejścia do pomieszczeń w bocznych traktach zdobiły kamienne portale. Wiele pomieszczeń posiadało ozdobne kamienne kominki. Komunikację zapewniały schody poprowadzone wzdłuż muru sieni oraz dwie klatki schodowe z kamiennymi zabiegowymi schodami. Cały obiekt był podpiwniczony, a piwnice posiadały kolebkowe sklepienia.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku