Polska, Ostróda

Ostróda

W drugiej połowie XIII wieku na terenie dzisiejszej Ostródy w miejscu pruskiego grodu Zakon Krzyżacki wzniósł drewniano-ziemną warownię. Od roku 1300 była siedzibą zakonnego wójta podległego komturowi dzierzgońskiemu. W roku 1341 utworzono samodzielną komturię ostródzką ze względu na jej strategiczne nadgraniczne położenie. Po roku 1349 komtur Günther von Hohenstein  przystąpił do budowy murowanego zamku. Wzniesiony został na zachód od lokowanego w 1329 na prawie chełmińskim miasta. Pod jego budowę wybrano  miejsce ujścia rzeki Drwęcy do jeziora. Od miasta zamek oddzielono szeroką nawodnioną fosą.

Zamek w Ostródzie powstał na planie zbliżonym do kwadratu o wymiarach 46x45m. Składał się z czterech dwukondygnacyjnych podpiwniczonych skrzydeł. Jak było praktykowane w krzyżackich zamkach piwnice i przyziemia przeznaczone były na cele gospodarcze. Oprócz składów żywności i uzbrojenia ulokowane tu były kuchnia piekarnia browar.  Na piętrze mieściły się pomieszczenia reprezentacyjne i mieszkalne. W skrzydle południowym zajmującym całą długość kurtyny znajdował się refektarz i kaplica. Mieszkanie komtura mieściło się w skrzydle zachodnim natomiast w pozostałych kapitularz infirmeria dormitorium i mieszkania braci zakonnych. Poddasza było wykorzystywane jako spichlerz znajdowały się tu również stanowiska obronne. Komunikację zapewniały dostawione od strony dziedzińca  drewniane krużganki. Wjazd do zamku wzmocniony przedbramiem  umieszczono na osi skrzydła zachodniego.  Od zachodu przylegało do zamku gospodarcze przedzamcze. Zlokalizowane tu były młyn spichlerz stajnie kuźnia i inne obiekty potrzebne do funkcjonowania warowni.

W roku 1381 Ostródę najechał książę litewski Kiejstus. Zniszczył chyba jeszcze nie całkiem ukończony zamek. Prace przy jego odbudowie trwały do końca XIV wieku. Być może wtedy dopiero powstało skrzydło wschodnie zamykające obwód. W celu zwiększenia obronności zamek otoczono dodatkowym zewnętrznym murem. Cześć historyków uważa że ostródzki zamek posiadał narożną wieżę. Miała się znajdować w narożniku płd-wsch ale nie zostało to jednoznacznie potwierdzone.

W roku 1410 zamek na krótko zostaje zajęty przez wojska króla Władysława Jagiełły. Na początku wojny trzynastoletniej Ostróda przyłącza się do Związku Pruskiego. Dość szybko jednak zostaje odbita z rąk powstańców przez Krzyżaków i pozostaje w ich posiadaniu do końca wojny.  Po sekularyzacji Zakonu w roku 1525 ostródzki zamek staje się siedzibą starosty później jest w posiadaniu różnych rodów magnackich. W XVII wieku otoczony został ziemnymi fortyfikacjami bastionowymi. W roku 1788 ma miejsce w Ostródzie potężny pożar który niszczy miasto i zamek. Szalejący ogień powoduje eksplozję prochu zgromadzonego w piwnicy skrzydła wschodniego. Zostaje odbudowany bez najbardziej zniszczonego skrzydła wschodniego i przeznaczony na urząd pruskiego starosty. W czasie wojen napoleońskich w roku 1807 na zamku mieszkał cesarz francuzów Napoleon wraz ze swym sztabem. W XIX wieku obiekt zaadaptowano na potrzeby różnych urzędów i mieszkania. Pod koniec II wojny światowej w roku 1945 zamek został całkowicie zniszczony. Odbudowę rozpoczęto w latach 70-tych XX wieku z zamiarem przekazania obiektu instytucjom kulturalnym.

Obecnie zamek w Ostródzie składa się z trzech skrzydeł których mury po pożarze zachowały się do gzymsu koronującego. Ocalała część gotyckich okien i ozdobnych portali prowadzących niegdyś z krużganków do sal I piętra. We wnętrzach zachowały się niektóre sklepienia. Na elewacjach zobaczyć można fragmenty dekoracji z cegły zendrówki. Podczas prac archeologicznych odkryto pozostałości przedbramia  piwnice skrzydła wschodniego a na dziedzińcu gotycką studnię.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku