Pałac w Mosznej

Będący jednym z najbardziej znanych zabytków Opolszczyzny zamek w Mosznej mimo powszechnej opinii zamkiem nie jest. To stylizowany za niego pałac który nigdy nie posiadał cech obronnych.  Wzniesiony został przez bogatego przemysłowca Franza Huberta von Tiele-Winckler na początku XX wieku. Wcześniej znajdował się tu barokowy pałac rodziny von Reisewitz. W roku 1771 Mosznę na licytacji kupił Heinrich Leopold von Seherr-Thossa. W 1853 roku Karl Gotthard Seherr-Thoss sprzedał Mosznę Heinrichowi von Erdmannsdorfowi, który zbył ją w 1866 roku Hubertowi von Tiele-Winckler z Miechowic.

Gdy w roku 1896 barokowy pałac spłonął zarządzający odziedziczonym po ojcu ogromnym majątkiem Franz Hubert von Tiele-Winckler postanawia rozbudować swą siedzibę. W wyniku trwających wiele lat prac powstała wręcz bajkowa budowla. Pałac posiada trzy skrzydła z których środkowe najstarsze jest w stylu barokowym wschodnie stylizowane jest na renesans a zachodnie na gotyk. Jego powierzchnia to 7 tys. m² a kubatura 65 tys. m³. Posiada podobno 365 pomieszczeń tyle ile dni w roku oraz 99 wież bo tyle wiosek miał Tiele-Winckler. Gdyby miał o jedną posiadłość więcej, według ówczesnego prawa musiałby trzymać wojsko. W latach 1904 oraz 1911 i 1912 w Mosznej gościł cesarz niemiecki Wilhelm II i polował w okolicznych lasach.

W roku 1945 rodzina Tiele-Wincklerów opuściła swą rodową posiadłość w obawie przed zbliżającą się Armią Czerwoną. Po wojnie pałac i otaczający go park zostały zdewastowane i pozbawione cennego wyposażenia. W roku 1972 obiekt został wyremontowany. Dziś jest tu sanatorium Centrum Terapii Nerwic. Jego cześć jest udostępniona do zwiedzania.

Jak wiele innych zabytkowych obiektów na Opolszczyźnie również ten ma historię mówiącą że w średniowieczu należał do Zakonu Templariuszy. Tezę taką wysunął w roku 1929 H. Barthel gdy na terenie ogrodu natrafiono na piwnice które według legendy miały prowadzić do pobliskiego zamku w Chrzelicach. W latach powojennych podczas prac natrafiono na ślady średniowiecznej palisady, a w latach 70-tych XX na fragment muru ceglanego. Jednak obecnie trudno jednoznacznie stwierdzić na podstawie tych odkryć czy w średniowieczu w Mosznej znajdowała się jakaś budowla obronna.