Zamek Bąkowiec w Morsku

Kierując się na północny wschód od wsi Morsko na szczycie wysokiej skały wznoszą się ruiny zamku Bąkowiec zbudowanego z łamanego kamienia wapiennego. Pierwsze wzmianki o wsi Morsko pojawiły się już w dokumencie biskupa Iwo Odrowąża z 1220 r. Morsko określano w tym dokumeńcie jako wieś książęcą. Początki zamku nie mają udokumentowanej historii. Być może pierwszą drewnianą warownie wznieśli w XIV wieku Toporczykowie którzy od nazwy dóbr Morsko przybrali nazwisko Morskich. Prawdopodobnie byli rycerzami rabusiami za co Król Władysław Łokietek odebrał im Morsko i oddał wieś w 1327 r. klasztorowi w Mstowie. W dokumentach z tego okresu nie wspomina się czy w Morsku istniał zamek jednak przez analogię można przyjąć że w czasach Kazimierza Wielkiego wzniesiono strażnicę w ramach umocnień na pograniczu Śląska i Małopolski.

Możliwe jest również że zamek zbudował książę Władysław Opolczyk który pod koniec XIV wieku przez krótki czas był panem tych okolic. Wzmianka o zamku Bąkowcu i jego dziedzicu Mikołaju Strzale pochodzi z 1390 r. Wiadomo że następnie burgrabią zamku był Piotr herbu Lis a w latach 1413-34 klucz bąkowiecki należał do Jana z Sieciechowic. W roku 1435 zamek wraz z przynależnymi dobrami przejął kasztelan sądecki Krystyn z Koziegłów i jego potomni. Na przełomie XV i XVI wieku Morsko posiadali Włodkowie i im przypisuje się wybudowanie nowego murowanego zamku. Wspomina o nim dokument z 1531 r. kiedy jego właścicielem był Piotr Zborowski. Następnie przeszedł w posiadanie rodziny Brzeskich a po nich w ręce rodu Giebułtowskich.

Zamek Bąkowiec zbudowano na wyniosłej skale na planie nieregularnego wieloboku wykorzystując niewielką powierzchnię szczytu skały i przylegającego do niej otoczenia. Kamienna brama której fragmenty zachowały się do dziś prowadziła na mały dziedziniec otoczony murem i czworokątnymi pomieszczeniami położonymi na przeciwległych stronach skały w układzie amfiladowym. Półkoliste baszty w narożnikach pełniły rolę obserwacyjną i obronną. Zewnętrzne mury zbudowano ze starannie dopasowanych kamieni wapiennych a wewnętrzne partie budowano z kamiennego gruzu zalewanego dużą ilością zaprawy wapiennej. Od strony wschodniej do skały przylegał dziedziniec gospodarczy którego bronił stożkowy nasyp ziemny z owalną basztą oraz suchą fosa. Od strony południowej zamek był zabezpieczony kamiennym murem którego resztki są jeszcze widoczne. Dostęp do zamku był wyłącznie pieszy przez cały system pomostów i drabin.

Pomimo dogodnego położenia i dość silnych fortyfikacji które powodowały że był praktycznie nie do zdobycia przy wykorzystaniu średniowiecznych technik oblężniczych nie odegrał w historii ważniejszej roli. System obrony zamku nie przewidział jednak oblężenia przy użyciu ognia artyleryjskiego i w czasie najazdu szwedzkiego podzielił smutny los większości zamków na Jurze. Po zniszczeniach w czasie potopu został opuszczony i stopniowo zaczął popadać w ruinę.

Od XVII wieku aż do XIX wieś Morsko i ruiny dawnej warowni były w posiadaniu rodziny Heppenów. W roku 1927 wzgórze z ruinami kupił architekt Witold Czeczot. Zmateriału pochodzącego z rozbiórki zamku wybudował u stóp dawnej warowni willę. W 1961 przeprowadzono konserwację ruin zamkowych podwyższając i zabezpieczając mury.

Obecnie pozostałości zamku Bąkowiec znajdują się na terenie Ośrodka Wypoczynkowo-Szkoleniowego Morsko.