Zamek w Międzylesiu
Położone nad brzegiem Nysy Kłodzkiej Międzylesie, w źródłach pisanych po raz pierwszy pojawia się w połowie XIII wieku. Początkowo miejscowość należała do królów czeskich. W roku 1294 król Wacław II nadał ją cystersom z Kamienia Ząbkowickiego. Około roku 1315 przeszła w ręce rycerskiego rodu von Glubos lub von Glaubitz. W połowie XIV wieku wznieśli oni w centrum miasta murowany zamek. Być może powstał on z inicjatywy króla Jana Luksemburskiego doceniającego strategiczne położenie Międzylesia. Z powodu późniejszych przebudów obecnie trudno odtworzyć wygląd gotyckiego założenia. W roku 1428 miasto i zamek zostały doszczętnie zniszczone przez husytów. Podobno ocalała jedynie wieża choć nie wiadomo, czy chodzi o zachowaną do naszych czasów tzw. Czarną Wieżę.
W połowie XV wieku zniszczone po wojnach husyckich Międzylesie, ponownie stało się własnością królów czeskich. Król Jan z Pobiebradów odbudował zamek i w roku 1472 przekazał go wraz z miastem Balthasarowi von Tschischwitzowi z Wilkanowa. Na podstawie badań archeologicznych wiadomo, że zamek otoczony był murem wzniesionym na planie pięcioboku. W płn-zach narożniku dziedzińca usytuowany był piętrowy podpiwniczony dom mieszkalny. Miał plan prostokąta o wymiarach 10,8x16m. Obok niego w północnej kurtynie muru znajdował się wjazd prowadzący przez wysuniętą przed lico wieżę bramną. Pośrodku dziedzińca, naprzeciw wejścia stała pięciokondygnacyjna czworoboczna wieża. Badania dendrologiczne pozwoliły ustalić, że była przebudowywana w latach 1527-34.
W roku 1493 zamek w Międzylesiu stał się własnością Jana Žampacha z Potštejna. W 1538 Johann i Wenzal Žampachowie wydzierżawili międzyleskie dobra Johannowi von Tschimhausowi z Bolkowa. Po niespełna trzydziestu latach, rodzina von Tschimhaus wykupiła majątek stając się właścicielem zamku. W latach 1580-90 miała miejsce przebudowa, która przekształciła gotycki zamek w renesansową rezydencję. Wykorzystując stare średniowieczne mury, powstało trójkondygnacyjne, wieloboczne założenie z niewielkim wewnętrznym dziedzińcem. W bryłę zamku wkomponowano wolnostojący bergfried zwany Czarną Wieżą. Zamkowe elewację ozdobiono dekoracją sgraffitową.
W roku 1653 zniszczony podczas wojny trzydziestoletniej zamek w Międzylesiu, kupił za sumę 50 tys. guldenów hrabia Michael Ferdinand von Althann i w jego rodzinie pozostał on aż do roku 1945. Jego następcy hr. Michael Wenzel I von Althann i jego syn Michael Wenzel II w latach 1684-95, dobudowali od północy do części renesansowej pałac w stylu barokowym. Posiadał dwa skrzydła: północne i wschodnie oraz mur kurtynowy od zachodu.
Zamek w Międzylesiu bez większych zniszczeń przetrwał wojenną zawieruchę i po zakończeniu II wojny światowej został przejęty przez państwo. Zachowało się nawet wyposażenie wnętrz, niestety zostało rozgrabione w późniejszych latach. Zamkiem zarządzało kilka firm i instytucji, jednak koszty utrzymania i remontów przerastały ich możliwości finansowe. W roku 1972 pożar spowodowany uderzeniem pioruna zniszczył renesansową część zamku. Obiekt zamknięto dla zwiedzających i przystąpiono do remontu. Od roku 1992 właścicielem zabytku została Żegluga Polska S.A. w Szczecinie. Obecnie zamek jest tylko częściowo wyremontowany i udostępniony gościom oraz turystom. Dzięki zakończonym pracom projektowym, otrzymano jednak pozwolenie na dalsze prace. W kolejnych latach zostanie rozpoczęty remont skrzydła renesansowego oraz barokowego skrzydła północnego. Po zakończeniu remontu Zamek Międzylesie ma odzyskać swój dawny historyczny urok, a dodatkowo będzie posiadał nowoczesną funkcjonalność.
Zamek usytuowany jest w pobliżu Rynku. Prowadzi do niego kamienny most przerzucony nad suchą fosą, obok którego stoją dwie kamienne figury, stanowiące personifikację Wiary i Sprawiedliwości. We wschodnim odnowionym barokowym skrzydle pałacowym, zachowała się trójnawowa sień przejazdowa ze sklepieniem krzyżowym. Brama jak i boczne wejścia posiadają wykonane z piaskowca portale. Od strony dziedzińca, na parterze budynku znajdują się arkadowe podcienie. Z wystroju wnętrz na uwagę zasługują prowadzące na piętro jednobiegowe paradne schody z ozdobną balustradą. W pałacowych komnatach zachowały się zdobione portale sklepienia, kominki oraz piec kaflowy w wielkiej sali dworskiej. Nad renesansową gorzej zachowaną częścią zamku dominuje Czarna Wieża. Wzniesiona na planie zbliżonym do kwadratu posiada ośmioboczną nadbudówkę. Na jej tarasie znajduje się punkt widokowy, skąd podziwiać można panoramę miasta i okolicy.
