Zamek w Lublińcu

Według tradycji założycielem miasta Lublińca jest książę opolski Władysław. Ten władca miał być również fundatorem lublinieckiego zamku i położonej w jego pobliżu kaplicy. Jako datę tych wydarzeń podaje się rok 1270. Trudno zweryfikować te informacje z powodu niedostatecznej ilości zachowanych przekazów historycznych i braku przeprowadzonych prac archeologicznych. Można przypuszczać że początkowo obiekt pełnił rolę strażnicy. Świadczyć o tym może położenie na niewielkim wzniesieniu otoczonym podmokłymi bagnistymi terenami.

Pierwsza zachowana wzmianka o zamku pochodzi z roku 1379. Należał on wówczas do księcia Władysława Opolczyka. Wroga Polsce polityka prowadzona przez Opolczyka doprowadziła go do konfliktu z królem Władysławem Jagiełłą. Na ziemię księcia w roku 1396 ruszyła wyprawa zbrojna pod wodzą wojewody krakowskiego Spytka z Melsztyna. W jej wyniku zostały zajęte : Gorzów, Olesno, Strzelce oraz właśnie Lubliniec. Za zasługi podczas wyprawy odebrane Opolczykowi ziemie przypadły wojewodzie w dzierżawę. W roku 1401 córka Spytka Jadwiga wniosła Lubliniec jako posag księciu niemodlińskiemu Bernardowi.  Po jego bezpotomnej śmierci miasto stało się własnością książąt opolskich.

W 1576 Lubliniec z okolicznymi wsiami przejął w zastaw Jan Kochcicki a jedenaście lat później wykupił na własność. Terytorium uzyskało status państwa stanowego niższego rzędu. Nowy właściciel z książęcego zamku uczynił swą główną siedzibę i dokonał jego przebudowy. Niestety zupełny brak przekazów źródłowych uniemożliwia odtworzenie wyglądu rezydencji. Lubliniec należał do rodziny Kochcickich do roku 1629 kiedy to za udział hrabiego Andrzeja w wojnie trzydziestoletniej po stronie koalicji antyhabsburskiej został im skonfiskowany. Nowym właścicielem został Andrzej Cellary. W roku 1650 ma w mieście miejsce groźny pożar który zniszczył także zamek. Podczas odbudowy przy której wykorzystano stare mury powstała zapewne zasadnicza część bryły obecnego pałacu. Obiekt zyskał barokowy wystrój. Do rodziny Cellarich obiekt należał do roku 1727.

W 1727 kolejnym właścicielem Lublińca została rodzina de Garnier. Z okresu ich panowania około roku 1760 pochodzi pierwszy zachowany szkic pałacu autorstwa Fryderyka Wernhera. Od roku 1763 zamek często przechodził z rak do rąk pozostając przez wiele lat niezamieszkały. Dopiero w roku 1784 po nabyciu go przez Franciszka Grotkowskiego ponownie stał się rodową siedzibą. Po dokonanej kolejnej przebudowie budynek zyskał nową klasycystyczną elewację. Prawdopodobnie wtedy powiększono boczne ryzality umieszczając w nich klatki schodowe. Z powodu braku potomka Grotkowski w testamencie przeznaczył zamek na sierociniec.

Pomimo testamentowego zapisu władze pruskie po śmierci żony Grotkowskiego sprzedały zamek prywatnemu właścicielowi. Od roku 1815 do 1892 należał on do wielu rodzin a następnie został wykupiony przez Rejencję Opolską. W roku 1893 zaadaptowano budynek pałacu na szpital dla umysłowo chorych. Placówka funkcjonowała do roku 1975. Od tego czasu opustoszały pałac popadał w ruinę.

W marcu 1999 powołano do życia fundację „Zamek Lubliniecki” która za cel postawiła sobie przywrócenie zabytku społeczności miasta oraz turystom. W roku nieruchomość „Zamek Lubliniecki” została przejęta od Śląskiego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach przez miasto Lubliniec. Dwa lata później w wyniku przeprowadzonego przetargu właścicielem obiektu zostało przedsiębiorstwo „ZAMEK LUBLINIEC”. Po trwającym kilka lat remoncie zamek został odrestaurowany i zaadaptowany na hotel. Obecnie dawna książęca rezydencja ma formę piętrowego pałacu z elementami barokowymi i neorenesansowymi. Wzniesiony jest na planie prostokąta z niewielkim ryzalitem od zachodu i dwoma ryzalitami bocznymi.