Zamek w Lipie

Pierwsze wzmianki o wsi Lipa pochodzą z roku 1300. Pod koniec wieku XIV jej właścicielem zostaje Caspar von Crakav z rodu Swoynicz. Cześć historyków właśnie jego uważa za fundatora zamku chociaż zaliczał się do niezbyt zamożnego rycerstwa. Za tym faktem mogą  przemawiać niewielkie rozmiary pierwotnego zamku. Położony na stromej skale górującej nad wsią składał się z wieży i otaczającego ją owalnie muru.  Wolno stojąca wieża posiadała trzy kondygnacje oraz skromne wymiary 6,9×6,8. Brak dokładnych badań uniemożliwia precyzyjne określenie daty powstania zamku. Być może wzniesiony został już pod koniec XIII wieku prze wcześniejszych właścicieli. Wymieniani czasami jako budowniczowie zamku templariusze to jednak chyba tylko legenda.

W połowie XV wieku Lipa znalazła się w rękach rodziny von Zedlitz. Nowi właściciele przystąpili do rozbudowy zbyt skromnego dla nich zamku. Połuniowa część muru obwodowego posłużyła  jako fundament nowego domu. Był on częściowo podpiwniczony i przylegał do wieży. W jego wschodnim krańcu znajdowała się kuchnia najstarsza jaka zachowała się na Śląsku. Nakryta była ostrołukowym sklepieniem przechodzącym w komin. W jej wnętrzu znajdowała się studnia. Ciekawostka jest kamienna rynna w postaci ciosu do odprowadzania na zewnątrz ścieków. Za kuchnia znajdowała się wykuta w skale cysterna na wodę. Zachodni odcinek muru obwodowego został wzniesiony od nowa w linii prostej.  Tu też została umieszczona wysoka brama prowadząca do zamku. W północno zachodnim narożniku dziedzińca być może wzniesiono jeszcze jeden budynek o czym może świadczyć zachowana piwnica. Obecnie trudno ustalić jaki był przebieg muru od strony wschodniej i północnej w skalistej części wzgórza. Niewielka powierzchnia wzniesienia zdecydowała o nieregularnym planie zamku czy nawet o nieco chaotycznym jego układzie.

Po rodzinie Zedlitz właścicielami Lipy były rody von Reibnitz i von Nimptsch. Na początku XIX wieku będący już częściowo w ruinie zamek nabył Fischer. Dokonał on częściowej rozbiórki wykorzystując uzyskany materiał do budowy gorzelni. Przed zupełną dewastacja zamek uratował jego kolejny właściciel Rudolph hr. von Stillfried-Rattonitz. Przeprowadzona zgodnie z ówczesna modą  odbudowa nadała mu wygląd neogotycki pozbawiając wielu oryginalnych detali.

Po zakończeniu II wojny światowej zamek pozostawał nie użytkowany. W roku 1970 obiekt kupiła Bogna Rosnowska-Maag na stałe mieszkająca w Szwajcarii. Niestety żadne prace na zamku nie są prowadzone a że jest to teren prywatny informują jedynie żółte tablice ostrzegawcze. Obecnie jest to malownicza ruina porośnięta krzakami. Utrzymywanie takiego stanu nie najlepiej wróży zamkowi na przyszłość.