Polska, Krzepice

Krzepice

Zamek w Krzepicach

 

Przecinający rzekę Liswartę trakt handlowy z Krakowa do Wielunia oraz zetknięcie się granic Małopolski Śląska i Wielkopolski było przyczyną powstania Krzepic oraz strzegącego brodu drewnianego grodu. W roku 1357 osada otrzymuje prawa miejskie. W tym też czasie jak pisze ówczesny kronikarz król Kazimierz Wielki buduje „silny zamek z cegły na miejscu błotnistym tuż pod miastem”.

Po śmierci Kazimierza Wielkiego w roku 1370 jego następca Ludwik Węgierski oddaje Krzepice w lenno księciu Władysławowi Opolczykowi. Nieprzychylna Polsce polityka Opolczyka doprowadziła go do konfliktu z królem Władysławem Jagiełłą. W wyniku zbrojnej interwencji książę został pozbawiony ziem lennych które zostały przyłączone do Korony. Zamek w Krzepicach został zdobyty w roku 1391 i jako siedziba starostwa niegrodowego przekazany w dzierżawę wojewodzie krakowskiemu Spytkowi z Melsztyna.

W roku 1568 starostą krzepickim zostaje Mikołaj Wolski i urząd ten sprawuje przez 63 lata. Około roku 1588 stara gotycka warownia zostaje przebudowana w pełną przepychu renesansową rezydencje obronną. Na podstawie zachowanych z tego okresu lustracji wiadomo jak wówczas wyglądał zamek. Był nieduży dwupiętrowy na rzucie czworoboku. Miał dziedzińczyk otoczony z trzech stron jednotraktowymi skrzydłami z czwartej zamknięty krużgankiem. W narożach posiadał cztery okrągłe wieżyczki na środku wysoką wieżę. Przed zamkiem było przedzamcze oddzielone od niego fosą i mostem zwodzonym. Otoczone było wałem na którego szczycie znajdował się parkan z basztami oraz posiadał piętrową drewniana bramą. Wjazd na przedzamcze również prowadził przez most zwodzony.

Po śmierci Wolskiego często zmieniający się starostowie nie dbają o zamek i jego uzbrojenie. Daje to o sobie znać podczas „potopu szwedzkiego”. 6 listopada  generał Jan Weichard bez trudu zajął zamek i osadził go szwedzką załogą. W styczniu 1656 po kilkudniowym oblężeniu zostaje odbity przez oddział Jana Bogusława Petryczyna. Niebawem jednak Szwedzi ponownie opanowują Krzepice i dopiero wypad Stanisław Warszyckiego z pobliskiego Dankowa zmusza ich do wycofania się. Po zakończeniu wojny  zamek zostaje dość szybko odbudowany. Nowy starosta Jacek Michowski przystępuje do otoczenia go nowoczesnymi fortyfikacjami bastionowymi. Prace kontynuuje jego następca Samuel Prażmowski wojewoda płocki.

Kolejnymi właścicielami Krzepic i zamku zostają Miączyńscy w posiadaniu których pozostaje on do roku 1775. Jeszcze pod koniec wieku XVII przeprowadzane są prace przy utrzymaniu fortyfikacji w należytym stanie. Niestety następny wiek to powolny upadek twierdzy. Lustracja z roku 1765 stwierdza że budynki zamkowe są tak zrujnowane że mieszkać w nich już nie można. Ostateczna likwidacja zamku następuje po roku 1840 kiedy władze rosyjskie sprzedają jego ruiny na licytacji. Szybko następuje ich zupełna rozbiórka na materiał budowlany.

Do naszych czasów nie zachowały się żadne widoczne ponad powierzchnią ziemi fragmenty murów. Zobaczyć można jedynie słabo czytelne pozostałości ziemnych fortyfikacji bastionowych.

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku