Zamek w Kożuchowie
Prawdopodobniej już na początku XIII wieku w miejscu późniejszego zamku znajdował się drewniano-ziemny gród, będący siedzibą kasztelani. Obok niego rozwinęła się osada, która przed rokiem 1273 otrzymała prawa miejskie. Na początku XIV wieku z inicjatywy książąt głogowskich gród został przekształcony w murowana warownię. Prace przy budowie zamku prowadzone były prawdopodobnie równolegle z budową fortyfikacji miejskich.
Zamek w Kożuchowie powstał na wzniesieniu otoczony podmokłymi łąkami. W pierwszej fazie miał plan zbliżony do kwadratu o wymiarach 39 x 41 m. Otoczony był kamiennym murem o grubości 2,7 m i wysokości 10 m. Wzdłuż muru biegł zadaszony ganek obronny dla straży z przedpiersiem posiadającym otwory strzelnicze. Główny budynek mieszkalny znajdował się w płn-wsch części założenia. Powstał na palnie prostokąta o wymiarach 12 x 26,5 m. i miał dwie kondygnacje. Drugi mniejszy budynek znajdował sie w narożniku płn-zach. W płd-zach części dziedzińca usytuowana została wolnostojąca ceglana wieża stanowiąca ostatni punkt obrony. Miała plan kwadratu o boku 10m. Na wysokości około 8 m. przechodziła w kształt cylindryczny. Na tej też wysokości znajdowało się wejście do niej. Wieża miała prawdopodobnie 4 kondygnacje a grubość jej murów wynosiła 2,6 m. W najniższej kondygnacji funkcjonował tzw. loch głodowy do którego jedyny dostęp prowadził przez otwór w suficie. Wyższe piętra pełniły rolę pomostów bojowych i były zaopatrzone w otwory strzelnicze. Szczyt wieży prawdopodobnie zwieńczony był krenelażem. Wjazd do zamku prowadził od południa przez drewniany most przerzucony nad 20 m. nawodnianą fosą oddzielającą go od miasta.
Po zajęciu Głogowa w roku 1331 przez króla Czech książęta głogowscy przenieśli swą stolicę do Żagania i przystąpili do wzmacniania swych innych zamków i miast. Po śmierci księcia Henryka V Kożuchów stał się siedzibą jego syna Henryka XVIII zwanego Wróblem. Książęca obecność na zamku wymusiła przeprowadzenie jego modernizacji. Powstało nowe zachodnie skrzydło mieszkalne i kaplica. Wschodni budynek mieszkalny i wieża zostały przebudowane. Wzmocniony został wjazd do zamku. Po wewnętrznej stronie murów wzniesiony został budynek bramny o wymiarach 13 x 8 m.
W połowie XV wieku być może jeszcze z inicjatywy księcia Henryka IX zamek w Kożuchowie otoczono drugim obwodem murów obronnych. Nowe umocnienia powstały w odległości około 8-10 m. od starych. Przestrzeń między murami podwyższono wypełniając ziemią. Narożniki nowych murów wzmocniono półkolistymi ceglano-kamiennymi dwukondygnacyjnymi bastejami. Górny poziom przeznaczony był dla artylerii, dolny zaopatrzony w otwory strzelnicze na stanowiska dla żołnierzy z ręczną bronią palną. Po śmierci księcia Henryka XI rozpoczyna się wojna o sukcesję głogowską. W grudniu 1476 miasto Kożuchów zostaje zajęte przez księcia Jana II żagańskiego. Oblężenie zamku bronionego przez wojska brandenburskie trwa aż do października roku następnego. Kilka lat później ambicje księcia doprowadziły do konfliktu z królem węgierskim Maciejem Korwinem. Wojska króla po kilkudniowym oblężeniu zdobywają Kożuchów 1 grudnia 1488. Załoga zamku stawiała opór dłużej i skapitulowała dopiero na wiosnę następnego roku.
W latach 1492-1505 księstwo głogowskie znalazło się pod rządami Jagiellonów, najpierw Jana Olbrachta a następnie Zygmunta Starego. Po przejściu w ręce Habsburgów właścicielem zamkowego lenna i starostą zostaje Hans von Rechenberg. Po jego śmierci w roku 1537 miastem zarządzali Hieronim Biberstein, Fryderyk II Legnicki, Fabian von Schőneich. Podczas wojny północnej 1618-48zamek jest kilkakrotnie zajmowany przez wojska obu walczących stron. Po zakończeniu działań wojennych mocno zniszczony obiekt przez prawie pół wieku pozostaje w ruinie. Sytuację zmienia przekazanie zamku w roku 1685 zakonowi karmelitów w celu adaptacji go na klasztor. Częściowej rozbiórce ulegają mury obronne. Powstały nowe skrzydła : wschodnie, zachodnie które wchłonęło obniżoną wolnostojącą wieżę oraz południowe w które wkomponowano budynek bramny. Przesunięto wjazd a drewniany most zastąpiono ziemnym nasypem. Podczas budowy kościoła w latach 1701-06 rozebrano basteję płd-zch i fragment murów miejskich. Przeprowadzone przez zakonników prace całkowicie zmieniły bryłę dawnego gotyckiego zamku i prawie całkowicie pozbawiły go cech obronnych.
Po kasacji zakonu w roku 1810 zamek w Kożuchowie przejęła amia pruska. W klasztornych murach urządzono zbrojownię i taką funkcję obiekt pełnił do końca XIX wieku. W tym okresie osuszono i zlikwidowano zamkową fosę oraz rozebrano basteję. W latach 1897-1945 użytkownikiem zamku była gmina ewangelicka. Po remoncie ukończonym w roku 1984 zamek zaadaptowano na cele kulturalne.
Obecnie zamek to czteroskrzydłowe założenie o dwóch kondygnacjach zwieńczone wysokimi dachami krytymi dachówką. O jego gotyckim rodowodzie świadczy częściowo zachowana wieża oraz mury w zamkowych piwnicach. Od płd-zach przylega do niego budynek dawnej kaplicy pełniący obecnie funkcję sali widowiskowej. Wejście na dziedziniec prowadzi przez ozdobny barokowy portal. O dawnym, obronnych charakterze obiektu świadczy szeroka, dziś sucha fosa oraz płd-wsch basteja z fragmentem murów.
