Zamek w Kluczborku
Po raz pierwszy „Cruceburg” pojawia się w źródłach pisanych w roku 1252 jako własność księcia wrocławskiego Henryka III. Początkowo była to osada targowa, położona na tzw. szlaku solnym z Krakowa do Wrocławia. Po nieudanej lokacji miasta przez Krzyżowców z czerwoną gwiazdą, dopiero w roku 1274 książę Henryk IV Probus nadał Kluczborkowi prawa miejskie. Po roku 1293 Kluczbork znalazł się w księstwie głogowskim. W roku 1319 książe brzeski Bolesław III otrzymał miasto od księcia głogowskiego Henryka III i przyłączył je do księstwa legnicko-brzeskiego. W tym okresie w Kluczborku znajdował się dwór książęcy. W latach 1331-56 miasto było zastawem króla polskiego Kazimierza Wielkiego.
Pod koniec XIV wieku rozpoczęto wznoszenie murów miejskich. Zapewne w tym też okresie książęta brzescy zbudowali w pobliżu bramy miejskiej murowany zamek. W czasie wojen husyckich w latach 1428-34, Kluczbork został opanowany przez oddział dowodzony przez polskiego rycerza Dobka Puchałę. Przez kilka lat bezkarnie łupił on okolice. Próbujący wypędzić go książęta śląscy bezskutecznie próbowali zdobyć zamek, w którym się schronił, lecz żadna z prób nie zakończyła się powodzeniem.
Od roku 1536 Kluczbork ponownie jest własnością książąt brzeskich będących lennikami króla czeskiego. Z roku 1581 pochodzi najstarsza zachowana wzmianka w źródłach pisanych mówiąca, że miasto podejmuje się strzec zamku. Pod koniec XVI wieku ma miejsce przebudowa murów miejskich. Podczas tych prac około roku 1590 książęta brzescy odbudowują swą siedzibę. W tym okresie jest to piętrowy budynek o gotyckich oknach. W czasie wojny trzydziestoletniej w latach 1618-48 miasto, było kilkakrotnie niszczone i plądrowane przez przechodzące tędy wojska. Po bezpotomnej śmierci ostatniego piastowskiego księcia Jerzego IV Wilhelma, księstwo legnicko-brzeskie przechodzi w roku 1675 pod władanie cesarza austriackiego.
Pod konie XVII wieku zamek w Kluczborku popada w ruinę. W roku 1720 przebudowany zostaje na siedzibę administracji kluczborskich dóbr cesarskich. W połowie XIX wieku dobudowane zostaje drugie piętro. W tym okresie obiekt jest siedzibą sądu. W roku 1907 na kamiennym cokole dawnej zamkowej wieży, zbudowana zostaje wieża ciśnień z wysokim dwustopniowym dachem namiotowym. W latach 30-tych XX wieku podczas prac mających na celu poprowadzenie ulicy poza teren murów miejskich, wyburzono częściowo dolną kondygnację dawnego budynku zamkowego oraz stojący na jego tyłach XVII-wieczny królewski magazyn solny.
Obecnie budynek stojący na miejscu dawnego zamku w Kluczborku jest siedzibą regionalnego muzeum. Jest to dwupiętrowa budowla z wysokim poddaszem. Ma plan prostokąta, a wygięcie dłuższych boków jest wynikiem postawienia go na fundamentach murów miejskich. W wyniku wielokrotnych przebudów, jedynie kamienny cokół kwadratowej ceglanej wieży ciśnień jest zapewne jedynym zachowanym reliktem dawnego zamku.
