Rumunia, Homorod

Homorod

Kościół obronny w Homorod

 

 ( niem. Hamruden; węg. Homoród  )

 

Wieś została założona w XII wieku przez osadników sprowadzonych z Flandrii przez króla Węgier Gejzę II. Około 1200 roku wybudowali oni kościół pod wezwaniem św. Piotra i początkowo osada nosiła nazwę Petersdorf. Większość saskich kościołów powstawało na planie trójnawowym, ten był wyjątkowo halowy. Świątynia miała zbliżoną do kwadratu nawę o wymiarach 10,4x9m oraz utrzymane w podobnej formie, lecz węższe prezbiterium z krzyżowo-żebrowym sklepieniem i wydzieloną półkolistą absydę o wymiarach 9,8×5,8. Od zachodu przylegała kwadratowa wieża.

W XV wieku kościół zostaje inkastelowany. Do zachodniej wieży zostają dobudowane od północy i południa dwie  budowle będące przedłużeniem nawy. Ukryto w nich wejście i klatkę schodową. Na szczycie wieży powstał drewniany ganek obronny z hurdycjami. Kościół otoczono murem na planie prostokąta. Umocnienia miały 7-8 m wysokości. W narożnikach powstały prostokątne wieże wysunięte przed lico. Miały dwa poziomy bojowe wyposażone w machikuły i otwory strzelnicze. Mur wyposażony w otwory strzelnicze obiegał kryty ganek dla obrońców wsparty na drewnianych konsolach. Od wewnątrz do muru dostawiono liczne spichlerze na zapasy pozwalające w chwili zagrożenia przetrwać nawet długie oblężenie. Wejście chronione wysunięta przed mur wieżyczką strażniczą usytuowano pośrodku kurtyny zachodniej.

Ciągłe zagrożenie szczególne ze strony Turcji spowodowało, że umocnienia warowni były stale rozbudowywane. Około 1500 roku powstał drugi zewnętrzny mur pozbawiony jednak baszt. Powstałe międzymurze w chwili zagrożenia było wykorzystywane jako miejsce, gdzie chowano bydło. Prezbiterium i absyda zostało nadbudowane potężną kilkukondygnacyjną wieżą o boku 11m. Jej mury w przyziemiu miały 3m grubości. Podczas tych prac oddzielono chór od nawy. Na najwyższej kondygnacji posiadała drewniany ganek z hurdycjami. Drewniany dach kościoła zastąpiono gotyckim sklepieniem krytym dachówką.

W 1623 roku podczas tureckiego oblężenia spłonęły wszystkie drewniane części twierdzy. Podczas jej odbudowy w 1657 roku wieża w narożniku płn.-zach. została przekształcona na przysadzistą basztę artyleryjską założoną na pięciobocznym planie. Kolejny turecki najazd z 1658 roku sprawił, że twierdza spłonęła wraz z cała wsią. Następne zniszczenia przyniósł najazd Turków i Tatarów w 1663 roku. Mimo tego przekazy mówią, że twierdza Homorod nigdy nie została zdobyta.

Z powodu przebudowy prezbiterium na potrzeby wieży zmniejszyła się powierzchnia kościoła. Brak miejsca świątyni dla rozrastającej się społeczności rozwiązano mocując na ścianach nawy podwójne balkony, a na ścianie zachodniej balkon był potrójny. W 1784 wyburzono południową stronę nawy i powiększono kościół dobudowując prezbiterium zamknięte połową ośmiokąta. W ten sposób główna oś świątyni jest prostopadła do pierwotnej. W 1792 roku kościół zostaje zniszczony przez pożar. W czasie odbudowy zniszczone gotyckie sklepienie zostaje zastąpione płaskim stropem kasetonowym. Wnętrze kościoła otrzymuje barokowy wystrój.

Na początku XX wieku wyburzono wieżę płn.-wsch. oraz północny i wschodni mur zewnętrzny budując w tym miejscu szkołę. Mimo to kościół obronny w Homorod jest jednym z najlepiej zachowanych tzw. „chłopskich zamków” siedmiogrodzkich Sasów. Jest udostępniony do zwiedzania, a z najwyższej jego wieży rozciąga się wspaniały widok na okolicę.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku