Zamek w Gnieźnie

Już w czasach pierwszych Piastów istniał w Gnieźnie obronny gród otoczony drewniano-ziemnymi wałami. W tym okresie stanowił jeden z najważniejszych ośrodków tworzącego się państwa. Został opuszczony kiedy na początku XIII wieku książę Władysław Odonic nad jeziorem Jelonek założył nowy gród.

Zupełnie inaczej wygląda problem średniowiecznego zamku w Gnieźnie. Wśród historyków istnieją odmienne poglądy. Część uważa że w połowie XV wieku arcybiskup Jarosław Bogoria Skotnicki na miejscu grodu wzniósł ceglany zamek. Założony na planie prostokąta składał się z dużego domu wzmocnionego skarpami oraz muru obwodowego z narożną basztą. Wartość militarna obiektu była niewielka a skromne walory obronne wynikały z faktu że miał on raczej charakter rezydencji.

Ostatnio pojawiła się hipoteza że pierwotnie istniał w Gnieźnie jedynie drewniany dwór arcybiskupi natomiast budowę murowanego zamku rozpoczął w roku 1518 prymas Jan Łaski. Jednak rozpoczęta z dużym rozmachem budowa nie została ukończona. Powstał jedynie murowany dom mieszkalny mający niewielkie walory obronne. Obiekt został zniszczony w czasie pożaru w roku 1617. Odbudowany podupadł na początku wieku XVIII.

Budowa nowych pałaców prymasowskich w Skierniewicach i Warszawie definitywnie przesądziło o upadku dawnej siedziby. Ostatecznie na początku XIX wieku zamek został rozebrany. Obecnie jedyną jego pozostałością są odnalezione przez archeologów fundamenty.