Zamek w Głogowie
Każdy chyba słyszał o bohaterskiej obronie Głogowa podczas najazdu Polski przez cesarza niemieckiego Henryka V w 1109 r. Lecz należy tu wyjaśnić że ówczesny gród znajdował się w innym miejscu niż obecny zamek. Zlokalizowany był na Ostrowie Tumskim i był ważnym obiektem w państwie piastowskim. Bronił przeprawy przez Odrę oraz był siedzibą kasztelani. Trudno obecnie jednoznacznie stwierdzić czy wszystkie obiekty na terenie grodu były drewniane czy też istniała tam jakaś murowana budowla.
W roku 1251 powstaje księstwo głogowskie którego założycielem jest Konrad I. W tym samym roku lokuje on miasto Głogów i w jego płn-zach narożniku wznosi nowy zamek włączając go w system fortyfikacji miejskich. Teren dawnego grodu przekazany został władzom kościelnym i stał się miejscem wzniesienia kolegiaty. Pierwszy konradowski zamek składał się z wolnostojącej murowanej wieży oraz z przypuszczalnie drewnianej zabudowy. Całość otaczał ziemny wał i fosa. Wieża zamkowa miała typowy układ wieży ostatecznej obrony. W jej dolnej partii znajdowało się więzienie natomiast górne kondygnacje miały charakter obronny. Wejście do wieży znajdowało się na wysokości drugiego piętra.
W roku 1291 w czasie pożaru miasta zamek uległ spaleniu. Ówczesny książe Henryk III odbudował zamek. Ziemny wał zastąpiono murem obwodowym o grubości 2,4 m. który został połączony z jednocześnie wzniesionymi murami miejskimi. Wewnątrz zamku wzdłuż murów wzniesiono trzy jednopiętrowe murowane budynki. Wieża pozostała nadal wolnostojąca. Z tego okresu pochodzi znany epizod z walk Henryka III z Henrykiem Grubym. Otóż książę Głogowa kazał porwać swojego przeciwnika i przywieźć do zamku. Tutaj umieścił go w ciasnej skrzyni chcą siłą wymusić ustępstwa. Po trzech miesiącach uwięzienia i tortur Henryk Gruby zgodził się oddać Głogowczykowi część swego księstwa wrocławskiego oraz zapłacić 30 tysięcy grzywien srebra.
Po śmierci Henryka III księstwo głogowskie uległo podziałowi i znacznemu uszczupleniu. Podziałowi uległ również sam Głogów zachodnia część miasta przypadła królowi Czech Janowi Luksemburskiemu a wschodnia księciu żagańskiemu Henrykowi V Żelaznemu. W 1361 r. część królewską otrzymał dożywotnio Bolko II świdnicko-jaworski a po jego śmierci w 1384 jako lenno książę cieszyński Przemysł I. Od tego momentu tą połowę księstwa zaczęto nazywać „cieszyńską” a stary zamek zamkiem królewskim. Władający drugą częścią miasta Piastowie głogowscy zdecydowali się zbudować nowy zamek. Wzniósł go książę Jan I w 1406 r. po otrzymaniu od mieszczan wieży i przylegających do niej murów miejskich. Drugi zamek nie prezentował się jednak zbyt okazale i nie był główną siedzibą księcia. Po bezdzietnej śmierci jego następcy Henryka XI w 1476 r. o pozostawione ziemie rozpoczęły się wieloletnie walki. Ich zwycięzcą został Jan II żagański który w 1480 opanował cały Głogów oraz zdobył zamek królewski. Po zjednoczeniu miasta sprzedał mieszczanom za 300 guldenów węgierskich nowy zamek który wkrótce potem został rozebrany. Jan II któremu nadano przydomek Szalony nie miał szans na utrzymanie niezależności księstwa. Wdał się w wojnę z królem węgierskim Maciejem Korwinem w wyniku której w 1488 r. na jego rzecz musiał się zrzec księstwa głogowskiego. W ten sposób zakończyło się panowanie Piastów w Głogowie. Mimo wielu walk i zniszczeń zamek głogowski nie uległ w owym czasie jakimś większym zmianom które by zmieniły jego założenie.
Po śmierci Macieja Korwina księstwo głogowskie w myśl wcześniejszej ugody przypadło Jagiellonom. Kolejno rządy w księstwie sprawowali Jan Olbracht Zygmunt Jagiellończyk oraz jego brat Władysław król Czech i Węgier. Od roku 1508 księstwo głogowskie staje się dziedzicznym terytorium Korony Czeskiej zarządzanym przez starostów urzędujących w głogowskim zamku. Panowanie Jagiellonów trwa do roku 1526 kiedy to ginie w bitwie syn Władysława Ludwik. Jego następcą na tronie Czech i Węgier zostaje Ferdynand Habsburg.
W połowie XVI wieku zamek jest dość mocno zniszczony ponieważ część murów i budynków zapadła się lub runęła do Odry. Dopiero w roku 1612 Rudolf von Zedlitz obejmując urząd starosty przystąpił do odbudowy zamku. Jednak już w 1615 potężny pożar miasta znowu zniszczył budynek. Kolejne spustoszenia przyniosła wojna trzydziestoletnia. Po jej zakończeniu w latach 1652-57 przystąpiono do przebudowy zamku. Otrzymał on charakter rezydencji pałacowej. Powstał regularny dziedziniec otoczony przez cztery skrzydła w które włączono wolnostojącą dotąd wieżę. Wokół zamku wykonano nową fosę a pod koniec wieku wzniesiono bastion zamkowy.
Po zajęciu Głogowa przez Prusy w 1742 r. zamek stał się siedzibą Głogowskiej Kamery Wojenno-Dominialnej. W czasie wojen napoleońskich miasto zostało zajęte w grudniu 1806 przez Francuzów którzy okupowali je do 1814 r. W roku 1877 zamek stał się siedziba Sądu Ziemskiego oraz dowódcy dywizji.
W XIX i XX wieku zamek nie przeszedł żadnej większej przebudowy. Zmieniono amfiladowy układ pomieszczeń na korytarzowy wykonano otwór wejściowy na parterze wieży wybudowano krużganek przy północnej ścianie dziedzińca oraz wsparto przyporą grożący zawaleniem narożnik pd-wsch.
Bardzo poważne zniszczenia przyniosły działania wojenne w 1945 r. Dopiero w 1961 przystąpiono do prac konserwatorskich. Przyjęty plan odbudowy przewidywał zachowanie budynku w formie z czasów przebudowy w XVII wieku. Zmieniono jedynie wygląd skrzydła południowego. Rozebrano dawne ściany do poziomu parteru i na ich miejsce wzniesiono tzw. Salę Marmurową z pełnymi ścianami. Dzięki temu została częściowo odsłonięta wieża zamkowa.
Obecnie w zamku mieści się Muzeum Archeologiczno-Historyczne.
