Zamek w Fałkowie

Wieś Fałków zalicza się do najstarszych miejscowości w obecnym województwie świętokrzyskim. Już we wczesnym średniowieczu Fałków był własnością rodu Odrowążów. Od nazwy miejscowości przybrali oni nazwisko Fałkowskich. W roku 1340 król Kazimierz Wielki zezwolił Jakubowi kanclerzowi sieradzkiemu i Piotrowi, prepozytowi w kościele św. Floriana w Krakowie, późniejszemu biskupowi na przekształcenie wsi Fałków w miasto na prawie magdeburskim.

Prawdopodobnie już w pierwszej połowie XIV wieku obok miasta powstał niewielkich rozmiarów, gotycki zamek rycerski. Niestety, brak badań oraz przekazów ikonograficznych jak na razie uniemożliwia odtworzenie jego wyglądu. Jedynym źródłowym potwierdzeniem istnienia obronnej siedziby właścicieli Fałkowa jest informacja z połowy XIV wieku, że biskup krakowski Piotr zwany Szirzyk pochodził „de castro Falkow”. Kolejna wzmianka o zamku pochodzi z roku 1418. W tym dokumencie jest obiektem podziału majątkowego, co jednoznacznie potwierdza jego istnienie.

W XV wieku Fałków stał się własnością Giżyckich. W roku 1623 zamek w Fałkowie przechodzi w ręce  Wojciecha z Brzezin Lasockiego, dworzanina królewskiego. Być może wtedy na miejscu gotyckiego założenia wzniesiony został nowożytny dwór. Położony na niewielkim wzniesieniu nadal otoczony był nawodnioną fosą i rowadził do niego drewniany most zwodzony. Niestety jak wiele innych zamków został zniszczony w czasie „potopu” szwedzkiego i od tego momentu pozostaje w ruinie.

Po Lasockich Fałków przeszedł w ręce Stadnickich. W 1833 roku od hrabiny Ksawery Stadnickiej dobra fałkowskie kupił Franciszek Jakubowski. W rękach jego spadkobierców wielokrotnie dzielony majątek, znajdowały się aż do okresu poprzedzającego II wojnę światową. W roku 1869 Fałków stracił prawa miejskie.

Obecnie w miejscu gdzie stał zamek w Fałkowie znajdują się kamienno-ceglane ruiny. Zachowane są mury pierwszego piętra z oknami oraz brama wjazdową i zagruzowane piwnice. Całość otacza nawodniona fosa. Zamek w Fałkowie ma bogatą historię jednak nadal czeka na poważne badania, które pozwolą odkryć jego tajemnice.