Zamek w Czarnem

Położony nad rzeką Czernicą, dawniej zwaną Czarną, zamek wznieśli w latach 1395-1403 Krzyżacy. Strażnica położona na zachodniej granicy komturii człuchowskiej strzegła rubieży państwa zakonnego. Kontrolowała także ważny strategiczny szlak łączący Pomorze Zachodnie z Pomorzem Gdańskim. Późniejsze przebudowy i niwelacje terenu utrudniają odtworzenie pierwotnego wyglądu zamku. Położony na niewielkim wzniesieniu na lewym brzegu rzeki, otoczony był rozlewiskami i mokradłami. Wzniesiony został na planie zbliżonym do trapezu. Otoczony był murem obwodowym, do budowy którego użyto miejscowego kamienia. Wewnętrzną zabudowę stanowił dom mieszkalny dostawiony do muru oraz wieża usytuowana w południowym narożniku. Wjazd do zamku prowadził od płd-wsch i prawdopodobnie miał formę wieży bramnej. Warownie otaczała nawodniona fosa i być może ziemne wały. W XV wieku zamek zapewne był rozbudowany, ale dokładny zakres prac jest obecnie trudny do ustalenia.

Po zakończeniu wojny polsko-krzyżackiej w roku 1410, zamek w Czarnem wraz z miastem król Władysław Jagiełło nadał swemu sprzymierzeńcowi księciu pomorskiemu Bogusławowi VIII. Niestety nie zdołał on utrzymać w swych rękach nowych włości i wróciły one w posiadanie Zakonu. W roku 1454 podczas wojny trzynastoletniej zamek zostaje zdobyty przez odziały polskie. Król Kazimierz Jagiellończyk przekazuje go księciu słupskiemu Erykowi II. Mianowany przez księcia komendantem zamkowej załogi Konrad Massow, nie obronił zamku przed krzyżackim odwetem. Wojska Zakonu zdobyły Czarne splądrowały zamek i miasto, a sam Massow przypłacił to życiem. Po zakończeniu wojny trzynastoletniej w roku 1466, na mocy II pokoju toruńskiego Czarne zostaje przyłączone do Polski stając się siedzibą starostwa.

W połowie XVI wieku król Stanisław August starostwo w Czarnem przekazał Konarskim. Z inicjatywy braci Szymona i Mikołaja Konarskich zamek został rozbudowany i powiększony w kierunku północnym. Powstał nowy budynek mieszkalny, a przy murze północnym wzniesiono wieżę, być może mającą formę bastei. W roku 1627 w trakcie wojny polsko-szwedzkiej w Czarnym doszło do bitwy, w której Polacy dowodzeni przez hetmana Koniecpolskiego pokonali Szwedów. Podczas „potopu” w roku 1659 Czarne zostało zniszczone przez oddziały szwedzkie pod dowództwem Adolfa Jana, brata króla szwedzkiego Karola Gustawa. Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 Czarne znalazło się w zaborze pruskim. Zamek stracił znaczenie militarne i zaczął podupadać. W roku 1830 władze pruskie nakazały rozbiórkę zamkowych ruin. W połowie XIX wieku na zamkowym wzgórzu wzniesiony został pałac w stylu neogotyckim. Jego budowa oraz przeprowadzony po II wojnie światowej remont, w znacznym stopniu doprowadziły do zniszczenia istniejących jeszcze zamkowych reliktów.

Do naszych czasów przetrwały skromne pozostałości po zamku w Czarnem. Widoczne są jedynie fundamentowe partie murów obwodowych, z wyjątkiem kurtyny północnej. W narożniku południowym zachowała się do wysokości 6m pozostałość wieży. Zbudowana z kamienia i cegły na zewnątrz cylindryczna, wewnątrz ma plan kwadratu. Wokół murów od strony wschodniej i południowej dostrzegalne są zarysy fosy.