Polska, Czaniec

Czaniec

Dwór obronny w Czańcu

 

Nad niewielkim potokiem, dopływem Soły zachował się nie tyle zamek, co raczej dwór obronny. Został wzniesiony w pierwszej połowie XVII wieku przez rodzinę Stokłowskich h. Drzewica. Trójskrzydłowe założenie z wewnętrznym dziedzińcem, wsparte skarpami i zwieńczone renesansowa attyką było miniaturą wznoszonych wtedy zamków bastionowych. Elementami obronnymi założenia był otaczający je mur z narożnymi, kolistymi bastejami oraz fosa. Nie był to zapewne obiekt, który mógłby sprostać regularnemu wojsku, ale na pewno zapewniał bezpieczeństwo jego mieszkańcom przed różnego rodzaju bandami i pospolitymi łotrzykami, których w ówczesnej Rzeczpospolitej nie brakowało.

W XVIII wieku dwór został przebudowany. Na wszystkie skrzydła położono dach mansardowy kryty gontem. Obecny wygląd dworu nie odbiega jednak wiele od czasu jego budowy. Jednotraktowy piętrowy korpus budynku otacza prostokątny dziedziniec z trzech stron. Czwarta strona jest zamknięta przez arkadową galerię. Zachowało się wiele detali architektonicznych z początków istnienia dworu. Widoczne są także otaczające go fosa oraz mur z bastejami.

Do lat 70-tych XX wieku dwór był wykorzystywany jako budynku na mieszkania komunalne. W latach 90-tych został przejęty przez prywatną firmę która rozpoczęła jego remont. Prace z powodu braku funduszy zostały przerwane i przez wiele lat zabytkowy obiekt niszczał. Pozbawiony opieki i dewastowany zaczął popadać w ruinę. Zasłonięty krzakami i chaszczami strasząc pustymi oknami przedstawiał dość żałosny widok.

W roku 2008 budowla została zakupiona przez prywatnego inwestora z Bielska-Białej. Dwór odzyskał dawny wygląd jednak z uwagi iż stał się  mieszkaniem nowego właściciela przestał być ogólnie dostępny. Główne schody wejściowe zostały usunięte. W ich miejsce powstał mur, który odciął dwór od osi alei dojazdowej. Nowe wejście powstało z tyłu budynku. Wzniesiono nową basteję od strony północnej, będącą symetrycznym odbiciem zabytkowej bastei usytuowanej po drugiej stronie. Teren wokół dworu zaadaptowano na ogród w stylu francuskim.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku