Polska, Chwarszczany

Chwarszczany

W roku 1232 książę Władysław Odonic nadał zakonowi templariuszy 1000 włók ziemi między Wartą Odrą i Myślą. Z darowizny została utworzona komandoria z siedzibą w Chwarszczanach. Zgodnie ze swą koncepcją templariusze nadali swej siedzibie charakter folwarku aniżeli zamku. Zajmował on obszar płaskiego wzniesienia o kształcie elipsy. Od zachodu wzniesienie przylegało do rzeki z pozostałych stron otaczały je rozległe bagna.

Pierwszą murowaną budowlą była wzniesiona w płn-zach części majdanu jednonawowa kaplica. Zbudowana została z granitowej kostki około roku 1250. Po włączeniu komandorii do państwa margrabiów magdeburskich nastąpił jej rozwój. Pod konie XIII wieku kaplica została przebudowana na bardziej monumentalną. Nowa kaplica miała wymiary 25,2 x 9,5 m oraz wysokość 13,6 m. Była to budowla o wnętrzu salowym trzyprzęsłowa ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym oskarpowana z dwiema cylindrycznymi basztami w fasadzie zachodniej nadającymi jej charakter obronny. Do budowy wykorzystano kostkę granitową z rozebranej starszej budowli. Posłużyła do  wykonania kamiennego cokołu sięgającego do wysokości 3m. Pozostałe mury i baszty wykonano z cegły. Prawdopodobnie zamkowy dziedziniec otaczały inne budynki mieszkalne i gospodarcze. Całość otaczały zapewne jakieś umocnienia choć obecny stan wiedzy uniemożliwia ich odtworzenie.

Po kasacji zakonu templariuszy przez papieża Klemensa w roku 1312 komandoria w Chwarszczanach została na mocy układu z Cremmen przejęta przez joannitów. Różnica pomiędzy typami zamków stosowanymi przez oba zakony była tak wielka że joannici nie podjęli żadnych prób przebudowy. Komandoria w Chwarszczanach funkcjonowała do roku 1540 kiedy to na polecenie margrabiego Jana została przeniesiona do Świdwina. Na jej terenie margrabiowie utworzyli folwark który funkcjonował do roku 1945.

W roku 1758 podczas wojny siedmioletniej spłonęły wszystkie zabudowania dawnego zamku. W dwa lata później odbudowano jedynie kaplicę. Podczas kolejnych prac w roku 1858 dokonano niewielkich zmian w jej wyglądzie oraz dobudowano od północy zakrystię.

Obecnie zamkowa kaplica funkcjonuje jako kościół pw. św. Stanisław Kostki. Stanowi ciekawy przykład architektury gotyckiej warty zobaczenia. Niestety nie służy jej fakt że została wzniesiona prze owiany licznymi legendami zakon templariuszy. Niektórzy pseudo „odkrywcy” zbyt serio chyba potraktowali opowieści o niezmierzonym skarbach ukrytych przez templariuszy i próbowali ich szukać w Chwarszczanach nie patrząc na zniszczenia jakich dokonują. No cóż głupota ludzka jest większa niż mityczne skarby.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku