Zamek w Borysławicach Zamkowych

Na skraju wsi wśród mokradeł niewielkiej rzeczki Rgilewki znajdują się ruiny zamku. Wzniesiony został około roku 1425 a jego budowniczym był doradca Jagiełły arcybiskup gnieźnieński Wojciech Jastrzębiec. Pierwotne założenie miało regularny kształt o wymiarach 21x25m. Trzon zamku tworzyły dwa trzykondygnacyjne ulokowane naprzeciw siebie domy. Budynki zamykały prostokątny dziedziniec tworząc jego dłuższe boki podczas gdy krótsze zamykał mur kurtynowy z otworem bramnym od zachodu. W zewnętrznych ścianach domów umieszczono otwory strzelnicze. Południowy narożnik domu południowego wzmocniono wieloboczną wieżyczką. Całość otaczała szeroka fosa. Zamek stanowił siedzibę rodową i mimo wyraźnie zaakcentowanych walorów obronnych spełniał cechy wygodnej rezydencji. Jednocześnie świadczył o zamożności i znaczeniu gospodarza. Podkreślały to ozdobne dekoracje wykonane przy użyciu zendrówki oraz arkadowe fryzy.

W drugiej połowie XV wieku nastąpiła rozbudowa zamku. W odległości około 7 metrów wzniesiony został drugi mur zwieńczony blankami. W zachodniej części międzymurza zbudowano niski budynek przdbramia połączonego z zamkiem szyją. Na początku XVI wieku wzniesiono okazałą trzykondygnacyjna wieżę bramną dekorowaną blendami i wzmocnioną skarpami. Rozbudowie uległ cały system przedbramia co zapewne związane było z dostosowanie obrony zamku do użycia broni palnej. Jednocześnie w północnej części międzymurza zbudowano nowy budynek.

Ostatnia przebudowa zamku miała miejsce na początku XVII wieku. W jej wyniku połączono obydwa skrzydła nowym niewielkim budynkiem. Wtedy też zamkowy dziedziniec otoczono arkadami.

Na przestrzeni wieków wielokrotnie zmieniali się właściciele zamku. Był w posiadaniu Russockich Gembickich i Szczawińskich jednak nie zmienili zasadniczo jego wyglądu. Upadek zamku nastąpił podczas „potopu” szwedzkiego. Ograbiony i spalony już na początku XVIII był ruiną co potwierdzają zachowane inwentarze.

Do naszych czasów zachowały się fragmenty ceglanych murów obwodowych i wieży bramnej z przedbramiem. Zobaczyć można także pozostałości budynku mieszkalnego ze śladami sklepień i szczątkami narożnej wieżyczki. Całość jak dawniej otacza fosa utrudniająca dostanie się do ruin oraz pozostałości fortyfikacji ziemnych.