Miejskie mury obronne Rygi
Ryga powstała w 1201 w miejscu handlowej osady Liwów. Założycielem był prałat katedry bremeńskiej Albert z Appeldern mianowany trzecim biskupem misyjnym Inflant. Miasto założono w zakolu rzeki Rygi przy jej ujściu do Dźwiny. Początkowo miasto chronił wał ziemny z drewnianą palisadą. Jednak bardzo szybko, bo już w 1208 roku zaczęto zastępować go murami miejskimi. Do ich budowy wykorzystywano dolomit wydobywany w Ikskile, Salaspils i Dole. W pierwszej kolejności wzniesiono mur od strony północnej wzdłuż obecnej ulicy Zirgu a następnie wzdłuż Dźwiny i Rygi. Pierwsze XIII-wieczne umocnienia wznoszono techniką zwaną opus emplectum. Polegała ona na budowie dwóch ścian o grubości 20-50cm i wypełnieniu przestrzeni między nimi gruzem i kruszonym kamieniem zalanym zaprawą. Grubość muru u podstawy miała od 1,8 do 2,7 m i zwężała się w wyższych partiach. Grubość muru zależała od miejsca, w którym został wzniesiony. Wzdłuż Dźwiny, która zapewniała naturalną ochronę był cieńszy, natomiast najgrubszy był w miejscach najbardziej zagrożonych. Wysokość muru wynosiła 5-6 m. Zwieńczony był chodnikiem obronnym i przedpiersiem z krenelażem. Wykorzystując wschodni odcinek muru miejskiego powstał pierwszy dwór biskupi i siedziba Zakonu Kawalerów Mieczowych oddzielony od miasta własnymi umocnieniami. W tym okresie mury miejskie miały 800m długości.
Po pożarze Rygi w 1215 roku kontynuowano budowę murów wzdłuż Dźwiny, powiększając miasto o dawne przedmieście z kościołem św. Jakuba. Na jego terenie usytuowano nowy dwór biskupi otoczony własnym murem. Mury miejskie Rygi wzmocniono prawdopodobnie 12 prostokątnymi basztami wysuniętymi przed lico muru i otwartymi od strony miasta. Dodatkową ochronę zapewniała nawodniona fosa. Po połączeniu Starego Miasta z położonym na północy Nowym Miastem rozdzielający je poprzeczny mur został rozebrany. Po ukończeniu budowy umocnień ich długość miała 2km i obejmowały obszar o powierzchni 28 hektarów.
W 1297 roku dochodzi do konfliktu pomiędzy Rygą a Zakonem Krzyżackim. Mieszczanie zajmują i niszczą znajdujący się w mieście zamek i zabijają przebywających w nim Krzyżaków. To wydarzenie zapoczątkowało trwającą wiele lat wojnę Rygi z Zakonem. W styczniu 1330 roku wojska zakonne pod dowództwem mistrza inflanckiego Eberharda von Monheima kończą sukcesem oblężenie miasta, które zmuszone jest przyjąć warunki kapitulacji. Pokonana Ryga musiała sfinansować budowę nowego zamku mającego być siedzibą mistrza krajowego Inflant. W tym celu rozebrano fragment umocnień miejskich około 150-180m w płn.-zach. narożniku miasta nad Dźwiną. Jedna z wież miejskich św. Ducha została wykorzystana przy budowie zamku. Fragment rozebranych umocnień został odbudowany dopiero w 1454 roku, a więc przez ponad sto lat miasto nie posiadało umocnień od tej strony.
Na przestrzeni wieków umocnienia miejskie ulegały stałej modernizacji. W XIV wieku podwyższono mury do wysokości około 9m. Do nadbudowy użyto cegły zamurowując stare blanki. W celu zapewnienia stabilności wyższym murom od strony miasta wsparto je ostrołukowymi arkadami o wysokości 6m wspartych na ceglanych przyporach. Dzięki temu powstały szerokie na 5m wnęki, w których w czasie pokoju funkcjonowały kramy. W obliczu zagrożenia wypełniano je kamieniami i piaskiem wzmacniając ich grubość i wytrzymałość. W XV wieku wraz z upowszechnianiem się broni palnej miała miejsce kolejna rozbudowa umocnień miasta. Zaczęto wznosić nowe cylindryczne baszty oraz przebudowywać już istniejące. Ich liczba wzrosła do 28. Wszystkie posiadały stanowiska dla broni palnej zarówno ręcznej jak i artylerii. Biegnący wzdłuż murów chodnik dla straży zadaszono a w przedpiersiu wybito nowe otwory strzelnicze.
W XVII wieku podczas wojen polsko-szwedzkich średniowieczne mury obronne przestały zapewniać skuteczną ochronę. W związku z tym na przedpolach miast powstały umocnienia bastionowe. Wzrost liczby ludności w mieście i zapotrzebowanie na nowe działki budowlane spowodował, że do murów zaczęto dostawiać budynki mieszkalne i gospodarcze. Nieużytkowane obwarowania zaczęto wykorzystywać w celu pozyskania materiału budowlanego. Te działania spowodowały, że w XIX wieku średniowieczne umocnienia miasta zniknęły z pejzażu miasta.
Najlepiej zachowanym fragmentem murów miejskich Rygi jest potężna baszta Prochowa. Była jednym z najważniejszych punktów obrony miasta. Wysunięta najdalej na północ strzegła najsłabiej chronionej naturalnymi przeszkodami strony miasta. W średniowieczu baszta nazywała się Piaskowa, bo broniła bramy Piaskowej. Nazwa pochodziła od piaszczystej drogi prowadzącej z Rygi do Pskowa. Pierwsza wzmianka o wieży pochodzi z 1330 roku. Prawdopodobnie początkowo była czworoboczna, potem półokrągła a dopiero na przełomie XV-XVI wieku uzyskała obecną formę. W 1621 roku podczas oblężenia Rygi przez wojska szwedzkie została częściowo uszkodzona. Po odbudowie urządzono w niej magazyn prochu. W 1938 roku zaadaptowano wieżę na muzeum. Obecnie ma 19,8m średnicy i 26m wysokości. Grubość jej ścian w piwnicy dochodzi do 2,7 m. Fundamenty wieży wchodzą w grunt na 5m i spoczywają na dębowych palach.
W północnej części Starego Miasta w 1987 zrekonstruowano fragment muru obronnego o długości 60m z jedną z wież obronnych Wieżą Ramera. Obok znajduje się Brama Szwedzka, jedyna zachowana brama wybita dopiero w 1689 roku jako przejazd pod wbudowaną w mury kamienicą. Kolejny zrekonstruowany w 1960 roku fragment muru o długości około 12 m znajduje się przy ulicy Kalēju zamykając dziedziniec Jāna sēta. Odtworzono go w formie jaką uzyskał w ostatnim etapie budowy pod koniec XV wieku. Miał ponad 10m wysokości a nad jego szerokimi arkadami biegł ganek dla obrońców z otworami strzelniczymi. W zrekonstruowanym miejscu znajdowała się brama, przez którą wiodło przejście na nabrzeże Rygi.
Pozostałe fragmenty średniowiecznych umocnień Rygi kryją się w murach wzniesionych później budowli. Wykorzystując mur obronny wzniesiono pod koniec XVII wieku koszary św. Jakuba. Wieża św. Ducha to jedna z wież ryskiego zamku. Kolejna wieża wkomponowana jest w budynek arsenału. Obecność pozostałych stwierdzono podczas prac archeologicznych odnajdując ich fundamenty.
