Miejskie mury obronne Lewoczy

Początki osadnictwa na terenie dzisiejszej  Lewoczy sięgają XI wieku. Funkcjonująca przy romańskim kościele osada zniszczona została zapewne podczas najazdów tatarskich. Ponowny rozwój zapewnili sprowadzeni w XIII wieku niemieccy osadnicy. Pierwsza pisana wzmianka o Lewoczy pochodzi z roku 1249. W drugiej połowie XIII wieku stała się głównym miastem Sasów Spiskich.

W czasie wojny o tron królestwa Węgier Lewocza poparła Karola Roberta. W zamian za to król obdarzył miasto przywilejami zapewniający miastu gospodarczy rozwój. Położenie na ważnym handlowym szlaku prowadzącym  do Polski zapewniało pokaźne zyski z handlu. Także syn Karola Roberta król Ludwik Węgierski sprzyjał rozwojowi Lewoczy. W 1323 nadał mu status wolnego miasta królewskiego, czym jeszcze bardzie umocnił jego pozycję.

W latach 1370-1410 Lewoczę otoczono murami obronnymi. Zastąpiły one otaczające wcześniej miasto palisady i płoty. Łączna ich długość miała prawie 2,5km. Ich grubość dochodziła do 2m a wysokość wynosiła od 6m do 8m. Wzmocniono je licznymi prostokątnymi basztami otwartymi od wewnątrz. Początkowo było ich 13 a ich nazwy nawiązywały do rzemieślniczych cechów, które ich broniły. W późniejszym okresie powstały jeszcze dwie baszty a te istniejące zaczęto modyfikować, dostosowując je do użycia broni palnej. Prace te trwały aż do początku XVI wieku. Przed głównym murem wzniesiony został drugi zewnętrzny o wysokości około 3m. Pomiędzy nimi znajdował się pas wolnej ziemi o szerokości od 4m do 6m. Całość otaczała podmurowana szeroka na prawie 15 metrów nawodniona fosa.

Początkowo do miasta prowadziły dwie bramy Koszycka od wschodu oraz Dolna zwana też Polską od zachodu. Pomiędzy nimi nieco później powstała trzecia brama Menhardzka. Została ona jednak poważnie uszkodzona podczas wielkiego pożaru miasta w 1599 r. i już w roku 1603 została zamknięta. Zastąpiła ją niezachowana do dziś brama południowa. Bramy posiadały skromne przedbramia w formie barbakanów i zwodzone mosty.

W czasie powstania Rakoczego w 1710 miasto doświadczyło długotrwałego oblężenia przez wojaka cesarskie. Zniszczone średniowieczne mury, które straciły swe wartości militarne pozostawiono nieremontowane. W 1803 roku wiedeńska Komora Dworska pozwoliła na sprzedaż części umocnień. Baszty zaadaptowano na mieszkania a w dawnej fosie urządzono ogrody i sady. Podczas budowy koszar rozebrano południowy odcinek muru o długości 500m. Czasy świetności miasta trwały do połowy XVIII wieku. Przesunięcie granic spowodowały, że Lewocza utraciła swój nadgraniczny charakter. Zmiany w handlu spowodowały gospodarczy upadek miasta.

Obecnie Lewocza jest jednym z najbardziej znanych miast Spisza. Dzięki wielu zachowanym zabytkowym obiektom  jest wielką atrakcja turystyczną. Z dawnych umocnień miejskich przetrwało prawie 80 %. Zachowało się 6 baszt oraz bramy Koszycka i Polska.