Polska, Banie

Banie

Miejskie mury obronne

 

Początki osady Banie sięgają przełomu IX –X wieku, kiedy powstał gród broniący od zachodu Ziemi Pyrzyckiej. W 1235 roku książę szczeciński Barnim I podarował ziemię bańską zakonowi templariuszy. Zapewne przed 1296 rokiem nastąpiła lokacja miasta na prawie magdeburskim. Miasto Banie powstało na planie owalu między dwoma jeziorami Mostowym i Dłużec, przez które przepływa rzeka Tywa. Wody jeziora i rozlewiska rzeki Tywy zapewniały naturalne warunki obronne. Dodatkową ochronę zapewniała szeroka nawodniona fosa i ziemny wał.

W 1312 roku po likwidacji zakonu templariuszy ziemię bańską przejmuje Zakon Joannitów. W 1345 roku joannici przekazują miasto księciu szczecińskiemu Barnimowi III. Być może już pod koniec XIII wieku, a na pewno na początku wieku XIV zaczęto otaczać miasto murami obronnymi. Zbudowano je z kamieni narzutowych z niezbyt wysoką nadbudową z cegły. Miały około 1,3 m grubości i 6m  wysokości.  Korona muru zwieńczona zapewne była przedpiersiem pozbawionym krenelażu. Całkowita długość obwodu wyniosła 1430m. Mur wzmocniono 20 łupinowymi basztami otwartymi od strony miasta zarówno prostokątnymi jak i cylindrycznymi. Były rozmieszczone w nieregularnych odstępach. Po stronie zachodnie zabezpieczonej wodami jeziora były rozstawione rzadziej natomiast od najbardziej zagrożonej strony południowej i wschodniej gęściej. Do miasta prowadziły dwie bramy: od zachodu Dolna zwana też Chojeńską a od wschodu Górna zwana też Pyrzycką. Miały one formę niskich budynków z przejazdem. W XV wieku obie bramy wzmocniono przedbramiami. Wtedy też zapewne cześć baszt przebudowano na zamknięte.

W 1478 roku Banie zostały doszczętnie zniszczone podczas wojny pomorsko-brandenburskiej. Uszkodzenia murów okazały się na tyle poważne, że częściowo zostały rozebrane. Zmieniające się w następnych stuleciach sposoby prowadzenia wojen spowodowały, że średniowieczne umocnienia straciły swe militarne znaczenie. W połowie XVIII wieku dokonano całkowitej rozbiórki niszczejących murów. W trakcie działań wojennych w 1945 roku Banie zostały zniszczone w 50% i po wojnie utraciły prawa miejskie.

Obecnie jedynym zachowanym reliktem dawnych umocnień miasta jest cylindryczna baszta Prochowa nazywana wcześniej Więzienną.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku