Zamek w Bratysławie
Pierwsze udokumentowane pozostałości obiektów wzniesionych na wzgórzu zamkowym pochodzą z przed 4 tysięcy lat. Wzgórze było wykorzystywane przez Celtów a następnie przez Rzymian, którzy wznieśli tu jedną ze swych granicznych fortec. Strategiczne znaczenie miejsca wynikało z faktu iż znajdował się tu bród umożliwiający przekroczenie rzeki oraz krzyżowały się tu dwa ważne szlaki handlowe. Jeden prowadził wzdłuż Dunaju drugim był słynny szlak bursztynowy łączący Cesarstwo Rzymskie z Bałtykiem. W okresie państwa wielkomorawskiego na wzgórzu znajdował się obronny gród. Wzniesiony wówczas kamienny kościół przetrwał do połowy X wieku.
W roku 907 u podnóża bratysławskiego wzgórza miała miejsce zwycięska bitwa Węgrów z Niemcami. Zwycięstwo to pozwoliło Madziarom umocnić swe powstające państwo. Tereny dzisiejszej Słowacji stały się częścią Królestwa Węgier jako tzw. Górne Węgry. Węgierscy władcy szybko docenili strategiczne znaczenie Bratysławy, która stała się jednym z najważniejszych miejsc nowego państwa strzegąc jego granic. W miejscu grodu na wzgórzu powstał kamienny zamek przez Węgrów zwany Pozsóny będący siedzibą urzędnika zwanego żupanem zarządzającego komitatem, odpowiednikiem polskiej kasztelani. Niestety nic nie wiadomo o wyglądzie pierwszego zamku. Musiał być jednak dobrze ufortyfikowany skoro jako jeden z nielicznych węgierskich zamków przetrwał najazd tatarski z roku 1241. W obawie przed kolejnymi najazdami w roku 1245 wzniesiono w płd-wsch części dziedzińca wielką kwadratową wieżę mieszkalną. Kolejna wieża tzw. donżon powstała w miejscu późniejszej Wieży Koronnej a następna obok bramy wjazdowej.
Pod koniec XIII wieku podczas walk węgiersko-czeskich zamek znajdował się w rękach jednego z najbardziej zaufanych stronników króla Węgier Mateusza Csáka. Ponownie własnością królewską stał się w roku 1321. W okresie wojen husyckich zamek w Bratysławie pełnił ważna rolę chroniąc Węgry przed łupieżczymi wyprawami husytów. W latach 1421-37 z inicjatywy Zygmunta Luksemburskiego miała miejsce przebudowa, która przekształciła zamek w mocno ufortyfikowaną twierdzę. Otoczono go nowym murem wzmocnionym pięcioma wieżami. Od zachodu, czyli najbardziej narażonej na atak strony zamkowe mury miały prawie 7m. grubości. Wjazd prowadził od płd-wsch przez bramę zwaną Zygmuntowską. Zadbano również o polepszenie walorów reprezentacyjnych zamku. Pomieszczenia królewskie z wysokimi gotyckimi oknami i balkonem od strony dziedzińca powstały w płd-wsch części.
W roku 1526 Węgrzy ponoszą klęskę w bitwie z Turkami pod Mohaczem. W roku 1541 wojska tureckie zajmują Budę. Powoduje to przeniesienie stolicy Węgier do Bratysławy, która w czasach panowania Habsburgów nosiła nazwę Presburg. Te zdarzenia spowodowały, że król Ferdynand I Habsburg w roku 1552 nakazał rozbudowę zamku. Przystosowano go do użycia artylerii wznosząc od północy i wschodu baszty armatnie. Bratysławski zamek stał się miejscem przechowywania insygniów koronacyjnych w tym jej najcenniejszego skarbu i symbolu Węgier korony św. Stefana. Od roku 1608 stałym miejscem ich przechowywania stała się narożna wieża płd-zach, która później otrzymała nazwę Koronnej. Węgierskie insygnia przebywały na zamku do roku 1790. W pobliskiej katedrze św. Marcina odbyło się 11 koronacji węgierskich królów.
W latach 1635-49 ówczesny żupan preszburski Paweł Pálffy dokonał kolejnej przebudowy zamku. Wtedy to powstały cztery zachowane do dzisiaj narożne wieże. Dwie północne wzniesiono w całości natomiast dwie południowe w tym Wieża Koronna powstały w wyniku adaptacji starszych gotyckich. Powstały nowe reprezentacyjne komnaty z bogatym wystrojem. Do południowego skrzydła od strony dziedzińca dostawiono dwukondygnacyjne krużganki. Powstały trzy kolejne bastiony artyleryjskie w płd odcinku murów oraz jeden od strony zachodniej. Około roku 1676 w płd-zach bastionie zbudowano nowy wjazd na zamek tzw. Bramę Leopolda. Kolejna brama zwana Wiedeńską powstała w roku 1713.
Ostatnia przebudowa bratysławskiego zamku miała miejsce za czasów panowania cesarzowej Marii Teresy. Rozpoczęte w roku 1760 prace przekształciły zamek w okazały pałac. Najbardziej reprezentacyjny charakter otrzymało skrzydło wschodnie. Główny wjazd prowadził przez Bramę Wiedeńską przebudowaną w łuk triumfalny. Od strony zachodniej wzniesiono trójskrzydłowy budynek mieszczący pomieszczenia dla służby oraz kuchnię. W części płn-wsch powstały koszary gwardii cesarskiej stajnie i hipodrom. Na miejscu wielkiego dziedzińca urządzono park w stylu francuskim. Niestety po śmierci cesarzowej w roku 1780 jej syn i następca Józef II przekazał zamek na cele seminarium duchownego. Na początku XIX wieku zamek zamieniono na koszary, a miejsce kleryków zajęli austriaccy żołnierze. Zaprószony przez nich ogień w roku 1811 spowodował potężny pożar, który zniszczył większą część zamkowych budynków. Odbudowano jedynie koszary natomiast reszta w tym zamek górny przez wiele lat pozostawały w ruinie. Odbudowę zamku przeprowadzono dopiero w latach 1956-68.
Obecnie odnowiony zamek z charakterystycznymi czterema wieżami, widoczny z każdej części miasta jest wizytówką słowackiej stolicy. Główny budynek zamku to czteroskrzydłowe założenie na planie zbliżonym do kwadratu z wewnętrznym dziedzińcem. Skrzydła posiadają po trzy piętra i poddasze. Przy skrzydle południowym zachowały się krużganki także skrzydło północne ma krużganki, ale jedynie na parterze. W pomieszczeniach zachowało się wiele detali z różnych epok od gotyku i renesansu do baroku. Na dziedzińcu znajduje się zamkowa studnia obecnie o głębokości 85m. Dawniej jej głębokość miała prawie 150m. Wejście na dziedziniec prowadzi od południa od strony dziedzińca paradnego. Spośród narożnych wież trzy są jednakowej wielkości. Wieża płd-zach zwana Koronną jest większa od pozostałych. Po zachodniej stronie budynku głównego zobaczyć można dawne budynki dla służby, a od strony północnej dawne koszary. Po stronie wschodniej wyeksponowano odkryte podczas prac archeologicznych pozostałości kościoła i zabudowań z czasów wielkomorawskich. Zachowały się fortyfikacje otaczające zamek zarówno XV-wieczne mury obronne i wzniesionej później bastiony. Na teren zamku prowadzą trzy bramy: gotycka Brama Zygmuntowa, XVII-wieczna Brama Leopoldowa a także najbardziej reprezentacyjna Brama Wiedeńska.
