Miejskie mury obronne Kołobrzegu

Początki osady w Kołobrzegu sięgają wczesnego średniowiecza. Dogodne położenie przy ujściu rzeki Parsęty do morza sprzyjało rozwojowi handlu i rzemiosła. Ważnym źródłem dochodu była także eksploatacja salin. Pierwsza wzmianka pisana o Kołobrzegu pochodzi z roku 1000, kiedy to Bolesław Chrobry ustanowił tu biskupstwo. W wieku XII Kołobrzeg staje się siedzibą kasztelana w państwie zachodniopomorskim.

W roku 1255 książę Warcisłąw II i biskup Hermann von Gleichen dokonują lokacji miasta na prawie lubeckim. Powstaje ono około 2km od dotychczasowego grodu bliżej ujścia rzeki Parsęty. Około roku 1289 rozpoczyna się budowa murów miejskich w miejsce wcześniejszych wałów drewniano-ziemnych. Do ich budowy użyto kamienia i cegły. Długość miejskich umocnień wynosiła 1570m. W murze umieszczono bliżej nieznaną ilość prostokątnych baszt otwartych od strony miasta. W obręb miasta prowadziły trzy bramy. Od strony wschodniej Brama Kamienna prowadząca w stronę Koszalina, od płn-zach Brama Solna zwana też Portową a do południa Brama Młyńska. W murze południowym znajdowały się cztery fury wodne : Klasztorna, Mnisza, Chlebna i Rybna.

W roku 1361 Kołobrzeg zostaje członkiem Hanzy. XV wieku miasto uniezależnia się od władzy książęcej i biskupiej. Wzrost zamożności pozwala na rozbudowę umocnień miejskich. W XVI wieku wszystkie bramy uzyskują murowane przedbramia w postaci szyi bramnej zakończonej okrągłymi wieżami. Otwarte baszty przebudowano w zamknięte wieże.

Około roku 1630 wojska cesarskie otoczyły miasto fortyfikacjami bastionowymi. Po zajęciu Kołobrzegu przez Szwedów w czasie wojny trzydziestoletniej nastąpiła dalsza rozbudowa fortyfikacji. W rezultacie tych prac miasto otoczył pierścień bastionów. W początku wieku XVIII władze pruskie zaliczyły Kołobrzeg do twierdz i rozpoczęto budowę szańców. W roku 1872 Wilhelm I likwiduje twierdzę kołobrzeską i to zapoczątkowało rozbiórkę umocnień.

Do naszych czasów nie zachował się żaden fragment murów miejskich. Rozbiórce uległy także wszystkie trzy bramy miejskie. Jedyne pozostałości to wzniesiona w roku 1450 w północnym ciągu muru Baszta Prochowa oraz resztki Baszty Więziennej w murze zachodnim.

Stojąca obecnie samotnie na Placu Przybylskiego, przy ulicy Dubois baszta pełniła funkcję Baszty Lontowej. Zbudowana na planie prostokąta ma cztery  kondygnacje naziemne oraz piwnice i strych. Zwieńczona jest dwuspadowym dachem z czerwonej dachówki ze zdobionymi szczytami. Baszta przetrwała rozbudowę średniowiecznego miasta oraz budowę nowożytnych fortyfikacji i późniejsze wojenne zawieruchy. Wyremontowana ze zniszczeń II wojny światowej pełniła funkcję domu noclegowego, kawiarni a potem siedziby PTTK. Obecnie jest własnością prywatną. Dopiero po roku 1945 zaczęto nazywać ją Basztą Prochową. W rzeczywistości Baszta Prochowa znajdowała się w pobliżu ulic Katedralnej i Rzecznej. Nie dotrwała do naszych czasów, bowiem 3 maja 1657 r., kiedy w obiekcie znajdowały się 82 cetnary prochu uderzył w nią piorun.