Miejskie mury obronne Bielska
Przed powstaniem miasta na terenie dzisiejszego Starego Bielska pod koniec XII wieku wzniesiono grodzisko pierścieniowe. Położone na szlaku handlowym wiodącym z Cieszyna do Krakowa zamieszkane było przez ludność trudniąca się wytopem i obróbką żelaza. Około 2 km od grodziska nad rzeką Białą powstała osada targowa z niewielką zapewne drewnianą strażnicą. Grodzisko istniało do roku 1400 kiedy to zniszczone zostało przez pożar.
W roku 1316 miał miejsce podział księstwa cieszyńskiego pomiędzy synów Mieszka. Starszy Kazimierz otrzymał ziemię cieszyńską natomiast młodszy Władysław został władcą nowo powstałego księstwa oświęcimskiego. Rzeka Biała, nad którą leżało Bielsko stała się granicą. Spowodowało to wzrost znaczenia militarnego osady jako punktu granicznego. Prawdopodobnie na początku XIV wieku książę cieszyński Kazimierz I lokował miasto. Z jego inicjatywy otoczono je murami obronnymi. Wykonane z łamanego kamienia miały około 800m długości. Obok strażnicy, która znalazła się wewnątrz murów umieszczono furtę. W połowie XIV wieku zastąpiono ją basztą bramną. Była to tzw. brama Dolna prowadząca na północ przez rzekę Biała w kierunku Krakowa. Miasto posiadało drugą bramę zwaną Górną w części zachodniej prowadzącą w kierunku Cieszyna oraz furtę przy wylocie dzisiejszej ulicy Krętej. Zapewne już w tym okresie miasto otoczono suchą fosą o szerokości 10-11m.
W drugiej połowie XIV strażnicę przekształcono w murowany zamek. Włączony w system fortyfikacji miasta stanowił ich najsilniejszy element. Przez prawie dwa stulecia był jedną z siedzib książąt cieszyńskich, a po roku 1572 rezydencją rodzin szlacheckich władających bielskim państwem stanowym. W połowie XV wieku miejska wieża bramna została włączona w zespół zamkowy stając się jego płn.-zach. basztą. Powstała nowa brama przy wylocie dzisiejszej ulicy Orkana. 8 listopada 1424 roku miasto otrzymało odnowione prawa miejskie. W dokumencie tym wymienione zostały mury, bramy, wały i most zwodzony co dowodzi, że miasto było wtedy warowne. Po roku 1521 w obawie przed najazdem tureckim miasto otoczono drugim murem. Wzniesiony także z łamanego kamienia biegł w odległości 5-10m od wcześniejszych umocnień.
W roku 1646 Bielsko zostało zniszczone przez Szwedów. W 1659 roku wybuchł w mieście pożar, który zniszczył prawie wszystkie zabudowania, kościół parafialny, ratusz z całym archiwum, więzienie oraz bramy i baszty miejskie. Po odbudowie fortyfikacje miejskie spełniały swą rolę do połowy XVIII wieku. Potem uległy częściowej rozbiórce, a częściowo włączono je w nową zabudowę.
Obecnie przy ulicy Orkana i Krętej możemy zobaczyć fragment muru o długości około 160m. Wykonany z wapiennego kamienia to pozostałość XVI-wiecznej zewnętrznej linii umocnień. W zamkowej wieży zachował się zamurowany przejazd dawnej bramy miejskiej. Z wewnętrznego muru pozostały jedynie fundamenty odkrywane podczas prac wykopaliskowych w wielu miejscach bielskiej starówki. Tylko fundamenty pozostały z bramy Górnej rozbudowanej w XVI w. wraz z powstaniem murów zewnętrznych. Wysunięta w fosę miała kształt prostokąta o wymiarach 7 x 11 m. Zachowały się również fundamenty czworokątnej baszty łupinowej, otwartej od strony miasta, pełniącej rolę furty dla pieszych.
