Słowacja, Dziewin

Dziewin

Zamek Dziewin

 

U ujścia rzeki Morawy do Dunaju na wysokiej wapiennej skale zachowały się pozostałości jednej z największych warowni na terenie Słowacji. Historia wzgórza sięga 5 tysiąclecia przed naszą era. Pierwsze umocnienia powstały tu około 2 tysiąclecia rozbudowane później przez Celtów w obronny gród. W początkach naszej ery istniał na wzgórzu rzymski fort chroniący granicy Imperium i przeprawy na Dunaju. W 864 roku źródła historyczne wspominają o mocno ufortyfikowanym grodzie jednym z trzech najważniejszych ośrodków Państwa Wielkomorawskiego. Z dwóch stron wzgórze chroniły strome zbocza natomiast od wschodu i północy wykopano głębokie fosy i usypano ziemne wały. W wyniku przeprowadzonych badań archeologicznych odkryto fundamenty murowanego kościoła z IX wieku oraz okrągłej rotundy z XI wieku.

W XIII wieku na szczycie skały zbudowano królewski zamek, którego zadaniem była ochrona granicy i przepraw na rzece.  Niewielkich rozmiarów strażnica składała się z sześciobocznej wieży otoczonej murem od strony płn. -wsch. Wejście wiodło przez most nad wykutą w skale fosą. W XV wieku miała miejsce rozbudowa zamku. Otoczony został dodatkowym pierścieniem murów. W 1460 Dziewin znalazł się w rekach rodu Goryanskich. Pod koniec XV wieku od wschodu powstało duże podzamcze zwane zamkiem średnim. Nowi właściciele w jego wschodniej części wznieśli gotycki pałac. Znalazła się tu także wykuta w skale studnia oraz pomieszczenia gospodarcze.

Prace przy rozbudowie kontynuowała rodzina Batorych, którzy zostali właścicielami zamku w Dziewinie w 1526 roku. Na zamku średnim wznieśli kolejny pałac w stylu renesansowym. Na samotnej skale zbudowano wieżę strażniczą kontrolującą drogę wzdłuż Dunaju nazywaną Mniszką. Dostęp do niej był jedynie z zamku średniego. Na zamku górnym zbudowano baszty armatnie. Powstało nowe podzamcze zwane zamkiem dolnym o charakterze gospodarczym. Od zachodu i płd. -wsch. otoczono je murem od północy ochraniał je wał pochodzący z czasów wielkomorawskich. Mury wzmocniono kilkoma basztami. Na teren podzamcza prowadziły trzy bramy. Bramy zachodnią i wschodnia wzmocniono dwoma półokrągłymi basztami. Trzecią północną bramę umieszczono w wale. Obok niej znajdowała się podpiwniczona strażnica.

W 1635 roku zamek Dziewin przeszedł w ręce rodu Pallfych. Nowi właściciele nie inwestowali w twierdzę mieszkając w bardziej reprezentacyjnych rezydencjach. Położony w środkowej części kraju  zamek zaczął tracić swe militarne znaczenie i podupadać. Wzrost zagrożenia ze strony Turcji na krótko spowodował ponowne zainteresowanie walorami obronnymi twierdzy. W 1683 wzniesiono pomiędzy zamkiem górnym a zachodnią bramą bastion artyleryjski. Kres funkcjonowania warowni miał miejsce w czasie wojen napoleońskich. W 1809 roku żołnierze francuscy wysadzili zamkowe mury i od tego momentu obiekt pozostaje w ruinie.

W 1932 państwo odkupiło od rodziny Pallfych zamkowe ruiny. Wyjątkowe znaczenie  zamku Dziewin doceniono w  1961 roku nadając mu status Narodowego Zabytku Kultury. Prowadzone przez wiele lat badania archeologiczne ujawniły bogatą historię zamkowego wzgórza. Częściowo zrekonstruowane ruiny udostępniono turystom. Na zamku dolnym odkryto pozostałości zabudowy z czasów rzymskich oraz fundamenty kościoła z okresu wielkomorawskiego. Zachowały się wszystkie trzy bramy oraz mury obronne. Na zamku średnim zobaczyć można ruiny dwóch pałaców wcześniejszego Goryanskich oraz późniejszego Batorych, fundamenty zabudowań gospodarczych oraz głęboką na 55 m studnię. Powyżej znajdują się oddzielone suchą fosą pozostałości zamku górnego. Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów zamku jest samotna wieża zwaną Mniszką, której wizerunek znalazł się nawet na słowackiej monecie o nominale 50 halerzy.

 

Lokalizacja

Zamki znane i nieznane na Facebooku