Wieża w Żelaźnie

Jedna z lepiej zachowanych na Dolnym Śląsku średniowiecznych wież wzniesiona została prawdopodobnie pod koniec XV wieku. Brak pewnych informacji o fundatorze obiektu. Część historyków uważa, że mógł nim być burgrabia zamku kłodzkiego Jacob Stanke von Koritau, który od roku 1485 był właścicielem majątku. Wieża wzniesiona została na planie kwadratu o boku około 7,5 metra u ujścia rzeki Białej Łądeckiej do Nysy Kłodzkiej. Posiadała cztery kondygnacje jednak jej pierwotna funkcja nie jest pewna. Istnieją hipotezy, że była to typowa rycerska wieża obronno-mieszkalna. Takie opinie mają potwierdzać zachowane pozostałości po wykuszu latyrynowym. Część badaczy twierdzi, że wieża pełniła jedynie funkcje strażnicy lub spichlerza. Świadczyć ma o tym brak zachowanych śladów po oknach.

Wieża została zniszczona przez pożar w czasie wojny trzydziestoletniej 22 października 1646 roku. Odbudowana została w następnym stuleciu z przeznaczeniem na cele mieszkalne. Pamiątką tych prac jest zachowana na portalu data 1727. Dokonano wówczas nowego podziału wewnątrz wieży. Pomieszczenia oświetlono prostokątnymi oknami. Mury zewnętrzne zostały otynkowane.

W latach 60-tych XX wieku przeprowadzono remont niszczejącej po II wojnie światowej wieży. Obiekt przekazano harcerzom, w posiadaniu których znajdowała się około 20 lat. Obecnie jest własnością prywatną i nie ma możliwości jej zwiedzania. Mimo to jest ciekawym zabytkiem z powodu dobrego stanu zachowania. Zbudowana z łamanego kamienia nakryta siodłowym dachem jest niepodpiwniczona i nieotynkowana. Na pierwszym piętrze zachowały się pozostałości wykusza latrynowego. Wąskie okna interpretowane jako otwory strzelnicze pochodzą z czasów późniejszej przebudowy.