Zamek w Ujeździe

W położonej na Opolszczyźnie nad rzeką Kłodnicą miejscowości znajdują się ruiny zapomnianej rezydencji. Warowny zamek powstał tu prawdopodobnie w 1224 i był początkowo siedzibą biskupów. Założona na prawie niemieckim miejscowość była w tamtym czasie ważną osadą targową wymienianą w licznych kronikach. Nad rozwojem handlu i bezpieczeństwa czuwał pełnomocnik biskupa zwany prokuratorem. Zarządzał całością dóbr a swoją siedzibę miał w biskupim zamku.

W XVI wieku na fundamentach wcześniejszej budowli wzniesiono zamek w stylu renesansowym. W tym okresie miasto przeżywało rozkwit i było ważnym ośrodkiem administracji kościelnej na Śląsku. Sam tylko dziekanat ujazdowski liczył 16 okolicznych parafii. Niestety z czasem zaczęło dochodzić tu do coraz to większych sporów pomiędzy rezydującymi w Ujeździe biskupami a książętami opolskimi

W XVII wieku zamek w Ujeździe przejął ród Długomiłów który zaczął toczyć otwarte boje z mieszczanami, domagając się od nich coraz wyższych opłat co spotkało się z ich buntem. Kolejni władcy Ujazdu również nie oszczędzali swoich poddanych. W roku 1609 właścicielem zamku został starosta księstwa nyskiego syn właściciela pobliskiego Lublińca Mikołaj Kochcicki a po jego śmierci panią na zamku Ujazd została jego córka Anna Kochcicka.

Hrabina Kochcicka jak zapisano w kronikach zasłynęła z wyjątkowo ostrego i stanowczego charakteru. To właśnie ona była zwolenniczką bezwzględnego karania mieszczan za jakiekolwiek przejawy niezadowolenia wystąpienia i bunty. Za jej rządów wypędzono z miasta wszystkich Żydów i ewangelików oraz osoby podejrzane o działalność wywrotową. Potem Ujazdem rządził zięć Anny Kochcickiej hrabia Karol Joachim Mettich a później miejscowość razem z zamkiem należała do rodu Praschmów. Następnym właścicielem był starosta ziemski Karol Henryk Sobek.

Świetność Ujazdu zaczęła się kończyć w XVII wieku w związku z uruchomieniem w okolicach Krapkowic mostowej przeprawy przez Odrę. Od tego czasu kupcy zaczęli omijać miasto wybierając krótszą drogę i wszelkie wpływy pochodzące z opłat przestały zasilać miejską kasę. Stopniowo zaczął podupadać handel co sprawiło że znaczenie tej miejscowości zaczęło słabnąć. Z miasta typowo handlowego w czasach pruskich Ujazd przekształcił się w miejski garnizon. Przez ponad 65 lat koszarowały tu oddziały huzarów.

Upadek miejscowości przypieczętował wielki pożar w 1770 roku który strawił prawie doszczętnie zabudowania. Ujazd nie odzyskał dawnej świetności i był zaliczany odtąd do najuboższych śląskich miast. Pożar przetrzymał jedynie zamek. Od końca XVIII wieku należał on do magnackiego rodu Hohenlohe-Oehringen który był nieprzerwanie jego właścicielem aż do 1945.

W czasie działań wojennych wspaniała posiadłość została poważnie uszkodzona i po wojnie nie została odbudowana.