Zamek w Prószkowie
Pierwsza wzmianka o miejscowości Prószków pochodzi z roku 1250. Legenda mówi że miała tu istnieć drewniana warownia ale jak dotąd informacje te nie zostały potwierdzone. W roku 1336 książę opolski Bolko II nadał wieś i okoliczne ziemie swemu dworzaninowi Beldo de Prosca wraz z przywilejem wydobycia złóż rudy żelaza. Jego potomkowie przybrali nazwisko Prószkowskich czyniąc z miejscowości swą rodową siedzibę.
W roku 1563 Jerzy Krzysztof Prószkowski zapewne w miejscu wcześniejszego założenie być może o charakterze obronnym wzniósł renesansowy zamek. Nowa siedzibę zbudowano na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem otoczonym krużgankami. Na owe czasy zamek w Prószkowie była to druga po książęcym zamku w Brzegu rezydencja inspirowana włoskim renesansem. Jego elewacje ozdobiono dekoracjami sgraffitowymi przestawiającymi sceny batalistyczne, rodzajowe i mitologiczne. Wokół zamku powstały bastionowe umocnienia przystosowane do użycia artylerii . W roku 1613 miała miejsce rozbudowa podczas której dobudowano salę biblioteczną, salę koncertową i teatralną.
Czasy wojny trzydziestoletnie odcisnęły swe piętno także na Prószkowie. W roku 1644 miast i zamek zostały zniszczony przez wojska szwedzkie pod dowództwem feldmarszałka Lenarta Torstenssona. Prószkowscy odbudowali swą rezydencję w latach 1677-83 w stylu barokowym pod kierunkiem włoskiego architekta, Jana Sergano. Do skrzydła frontowego zostały dodane dwie wieże a krużganki zamurowano. W roku 1763 Leopold Prószkowski w północnej oficynie zamku założył fabrykę fajansu której wyroby znane były w całej Europie.
Hrabia Leopold Prószkowski, ostatni męski potomek rodu zginął w pojedynku w roku 1769. Dobra prószkowskie wraz z zamkiem przechodzą na własność księcia Karola Maksymiliana von Dietrichstein, męża Karoliny Maksymiliany, córki Jana Krzysztof II Prószkowskiego. Dietrichsteinowie sprzedali prószkowski zamek w roku 1783 królowi pruskiemu Fryderykowi II Hohenzollern. Ciekawostką transakcji jest nietypowa cena którą ustalono na kwotę 333.333 i 1/3 dukata. Żeby zrealizować zakup król kazał specjalnie na tę okazję wybić w królewskiej mennicy, monetę o nominale 1/3 dukata.
Po pożarze zamku w roku 1853 zamknięto działającą w nim fabrykę fajansu. Po odbudowie zamkowe wnętrza zaadaptowano na Zakład Rolniczy później przekształcony w Akademię Rolniczą. Po jej zamknięciu w roku 1881 mieściło się tu seminarium nauczycielskie a potem szpital. Po II wojnie światowej umieszczono w zamku zakład dla umysłowo chorych który funkcjonuje do dnia dzisiejszego.
Obecnie zamek w Prószkowie to czteroskrzydłowe założenie z prostokątnym dziedzińcem, narożnymi bastionami i dwiema wieżami w elewacji frontowej. Zachowały się renesansowe portale, barokowe dekoracje wnętrz z bogatymi sztukateriami, zwłaszcza w Sali Rycerskiej i kaplicy oraz XVIII-wieczna fontanna na dziedzińcu. Zamek otacza założony na przełomie XVIII i XIX wieku park krajobrazowy .
